МАНУ против непреведено име ерга омнес и промена на Уставот

По лавината реакции и прозивки од јавноста, Македонска академија на науки и уметности (МАНУ) на својата денешна годишна конференција конечно излезе со конкретен став околу актуелните политички прашања во државата – разговорите со Грција за разликата околу името и Законот за употреба на јазиците.

Во врска со името МАНУ доставила до Владата сопствена платформа, од која обелодени пет точки: Македонија мора да гради добрососедски и пријателски односи со Грција, но спорот е билатерален и тоа само за името на државата и никој нема право да преговара за идентитетските прашања и за промена на Уставот, а не е прифатлива ниту непреведена географска одредница и решение за севкупна употреба.

„Барањата името Република Македонија или евентуално име со географска одредница да се изговара како во македонскиот јазик и да се пишува само со латинско писмо, односно името на јазикот македонски исто така да се пишува со латинско писмо и да се изговара како што тоа се прави во нашата земја, се апсурдни и неодржливи. Прифаќањето решение ерга омнес, односно едно име и за внатрешна и за меѓународна употреба, би значело промена на Уставот на Република Македонија, промена на имињата на нашите институции, ревизија на сите меѓународни договори, билатерални и мултилатерални, во кои се користи уставното име на земјата итн. Ваквото решение фактички е невозможно и неостварливо“, рече претседателот на МАНУ, академик Таки Фити, во својот говор.

Во однос на Законот за јазици, пак, ставот на Академијата е дека е потребно унапредување на јазичните права на етничките заедници, но притоа мора да се почитуваат Уставот и законите, а најмалку се потребни испекторати и казни.

„За тоа дали е донесен во нормална или во ненормална атмосфера Академијата нема да суди, бидејќи за тоа ќе се изјасни Уставниот суд. Меѓутоа, ние апелираме дека треба да се направи сè за да не се отстапи, да речеме, од Деловникот, од процедурата на носење закони, бидејќи тоа може само да направи проблем. Македонскиот јазик како јазик на мнозинската заедница има интегративна функција и треба да се внимава на тоа. Наше мислење е дека не може да се гради мултикултурно и мултиетничко општество и да се спроведуваат закони со оние мерки со кои што, меѓу другото, во Законот беа предложени, како инспекторати, контроли итн.“, им изјави Фити на новинарите.

За Законот за јазици се произнесе и академик Катица Ќулавкова.

„Новиот закон, кој сè уште е во процедура, односно не е верификуван, го ревидира статусот на македонскиот јазик и предизвикува ситуации во кои што ќе биде загрозено и правото и должноста на секој македонски граѓанин, независно од етничкото потекло, да го употребува“, рече таа од говорницата.