Колумни

Ѓорче Петров, „примерниот бугарски поданик“, кој се бореше фанатично против бугарските посегања кон Македонија, убиен на 28.6.1921

Денеска во Прилеп се одбележаа 104-годишнината од убиството на Ѓорче Петров, еден од идеолозите на македонската револуционерна борба  за слобода на македонскиот народ и создавање самостојна македонска држава. Пред споменикот на Ѓорче Петров во центарот на Прилеп се поклонија и положија свежо цвеќе делегации од општина Прилеп, претставници на Советот на општината, од средното општинско […]

Денеска во Прилеп се одбележаа 104-годишнината од убиството на Ѓорче Петров, еден од идеолозите на македонската револуционерна борба  за слобода на македонскиот народ и создавање самостојна македонска држава. Пред споменикот на Ѓорче Петров во центарот на Прилеп се поклонија и положија свежо цвеќе делегации од општина Прилеп, претставници на Советот на општината, од средното општинско училиште во овој град, кое го носи неговото име, од претставници на Сојузот на Борци и од политички партии.“ – објави, покрај другото, Радио Пела од Прилеп.

Заради своите чисто македонски позиции, Ѓорче Петров станал најнапаѓаниот член на ВМРО од страна на великобугарските врховисти. На денешен ден, на 28 јуни, во 1921 година, бил извршен атентат и Петров бил убиен среде Софија. Георги Петров Николов, попознат како Ѓорче Петров, бил професор, публицист, историчар и идеолог на Македонската револуционерна организација.

Тој бил роден на 2 април 1865 година во Варош, Прилепско. Се школувал во Прилеп, Битола, Солун и во Пловдив. Бил учител во Штип, а како учител во Скопје соработувал со митрополитот Теодосиј Гологанов и ја поддржувал неговата идеја за возобновување на Охридската архиепископија. Бил професор и во Битола и во Егзархиската гимназија во Солун. Ѓорчев основал повеќе револуционерни групи и кружоци на МРО (Штип, Битола, Прилеп, Охрид, Крушево, Кичево, Ресен, Леринско и Костурско). Тој бил член на Централниот комитет на МРО, учествувал на Солунскиот конгрес (1896) и бил еден од составувачите на Уставот и на Правилникот на ТМОРО. Заедно со Гоце Делчев бил задграничен претставник на ТМОРО во Софија. Во Илинденското востание Ѓорче предводел чета во Прилепско и во Мариовско. По востанието останал во Македонија и работел на обновувањето на организационата мрежа, учествувал на Прилепскиот, Струмичкиот и Рилскиот општ конгрес. За време на Балканските војни и на Првата светска војна бил на служба во Серез, Битола и Драма. Тој бил член на Привременото претставништво на поранешната ВМРО, противник на врховизмот и на делбите на Македонија на Версајската конференција.

Во статија со наслов „Ѓорче Петров – ‘примерен бугарски поданик’, кој работел одвнатре за македонското дело“ фејсбук-профилот „Македонија – вистинска бескрајна приказна“ ( „ Macedonia : a True Endless Story …’ има напишано: За Ѓорче Петров, Бугарите тврдат дека се изјаснувал како „бугарин“. Но, говорел и се борел за независна Македонија, односно фактички против Голема Бугарија. Како е можно тоа? Вo тoa време, „бугарин“ не било етничко, туку политичко име. Недвојбено, поимот „бугарин“ тогаш е политички, а не етнички назив. Пред 100 години, според тогашниот Устав на Бугарија, поимот „бугарин“ означувал – поданик / граѓанин-државјанин. Бугарското Кнежество не признавало етнички заедници, туку сите граѓани на Бугарија, како и поданиците на Бугарската егзархија, биле „бугари“, т.е. бугарски поданици.  

Коренот на ваквото позиционирање на некои македонски револуционери се политичките состојби на Балканот во 1880-тите и новата опасност над Македонија. Како и сите македонски револуционери така и Ѓорче се залагал за да остане Македонија цела и неделива. Тоа значи и барање сојузник во најмалото зло. Ѓорче се школувал во бугаристичките егзархиски училишта, кои заедно со Егзархијата биле најсилната алатка во спроведувањето на бугарската асимилаторска политика. Наспроти неа, Ѓорче заклучил дека работењето за македонското дело, преку користење на Бугарија како територија и институции, е најмалото од сите зла околу Македонија.

По војната, во 1885, тој почнал и да работи како учител во eгзархиските школи. Тогаш почнал и да собира географски и етнографски материјали за Скопската и Битолската Околија. Тие податоци во 1896 година Ѓорче Петров ги издава во книгата „Материјали за изучувањето на Македонија”, географски труд во којшто се опишуваат најважните планини, реки и патишта во Македонија. Книгата е испечатена и издадена во 1896 година, во Софија, Бугарија, на тамошната книжевна норма. „Благословена земја е Македонија со своите полиња и езера, каде што се излеал сиот божји благослов на земјата!“ – нагласил Петров за својата татковина Македонија.

Во „Материјали за изучувањето на Македонија“ и во други написи потоа спомнува и „бугари“ во Македонија. Тој работи одвнатре „под маската бугари“, како што Крсте Мисирков ја опишува стратегијата на македонските револуционери. И тоа е одлична тактика. Во своите „Спомени“ во врска со ова Петров пишува: „Ние дури след време ги разбравме владините махинации, посегнувањата на бугарската влада да ја земе организацијата во свои раце, за да ја парализира, и се уверивме, оти нашето почетно мнение сеопшта искреност по ослободителното дело спрема бугарската влада била проста наивност. Во врска со овие односи со владата проникна во нас идејата, систематски да одбегнуваме тесни врски со официјалната власт во Бугарија. Од тактички воображенија оваа идеја, без да ја прогласуваме нашироко, молчеливо сме ја протуркувале во својата дејност. И во овај правец тука врвеше воспитанието на сите нови сили, што одеа во внатрешноста.

Ѓорче стекнува огромна доверба кај бугарските власти. Истата година, воениот министер Рачо Петров му нудел стипендија за да студира картографија некаде во Западна Европа. Но, Ѓорче одбил и останал да учителствува во Македонија. Следната понуда на Рачо Петров била оружје – помош за ВМРО. Бесплатни 2.000 пушки-мартинки. Подарок. Како што самиот Ѓорче вели во своите Спомени (издадени 1927., по неговата смрт), ВМРО (ТМОРО) ги прифатила. Тогаш односите со бугарската влада и со софискиот Врховен комитет сѐ уште биле пријателски.

Bо 1896 година и многупати потоа, Ѓорче се однесува како „добар“ бугарски поданик, а ВМРО одлично го ползувала тоа. Но, само 2 години претходно, во 1894, во списанието „Лоза“, Ѓорче под лажно име говори за Македонците како посебен ентитет и повикува на нивно обединување:Положбата на нас, Македонците, последниов период сè повеќе се влошува… Соседните ослободени држави го прибираат македонското население, од кое што половината не се ни враќа на својата земја, а нив ги заменуваат заселници Турци и ЧеркезиMаџири. Сè тоа јасно ја покажува положбата на нашата мила татковина Македонија… Нужно е сите Македонци да се обединиме, и здружно да дејствуваме. (весник „Лоза“, бр. 5, с. 37-38, под псевдоним „Николев“, 1894).

Суштински, Ѓорче Петров се борел за самостојна Македонија, со посебен, одделен македонски народ, со своја посебна македонска национална историја. „Македонија, по својата иницијатива и по силата на својот живот, се оформи самата себеси во одделна морална единица, со својата специфична идеологија. … Македонското ослободително дело не се должи само на поединци, туку на колективната волја на населението во Македонија.“ – има напишано Ѓорче  во својата „Беседа за Гоце“.

Од 1897 до 1902 година Ѓорче бил задграничен претставник на ТМОРО во Софија. Учествувал во Илинденското востание (1903), а потоа – и на Прилепскиот конгрес (1904), на Струмичкиот и Рилскиот (1905). Во заклучоците од скоро сите конгреси пишува дека ВМРО треба да има пријателски, блиски односи со Бугарија, но и да се запази самостојноста на Организацијата. Ѓорче Петров низ целиот свој живот бил успешен бугарски поданик. Така направил и успешна политичка кариера во Софија. Но тоа секогаш го користел во полза на Македонците и македонското револуционерно движење. Затоа и неговиот противник Toдор Александров во едно писмо до Владимир Карамфилов од 6 јули 1919 ќе истакне: Шмеќерот Ѓорче, анархистот-безделник [Михаил] Герџиков, како и санданистите, дoкажаните предавници на бугарскиот народ и во минатото и сега се борат и се залагаат за самостојна Македонија како одделна економска и географска единица, со одделен ’македонски народ‘, со своја посебна историја од векови наназад … Некои од нив дури и се закануваат дека со оружје в рака би се бореле против можното обединување на Македонија со Бугарија.”

После 2 години, во 1921-вата, Александров  наредил да биде убиен Ѓорче Петров. На најсветлите страници на македонската национална историја останува засекогаш запишана борбата и посветеноста на Ѓорче Петров секогаш во полза на македонското дело и за независна македонска држава и нација.

Најнови вести од: Колумни

Час поскоро да се извади „преспанскиот нож“ од срцето на македонскиот идентитет, заради прв чекор кон нетериторијалниот Македонски свет како духовно обединување на сите Македонци!

Потпирајќи се врз поставките на Крсте Мисирков од „За македонцките работи“, потребно е час поскоро да се возобнови македонската држава со своето вистинско име Република Македонија, како и илинденско-асномската социолингвистичка реалност, во чие средиште ќе продолжи да опстојува државотворниот македонски народ со својот македонски идентитет и македонски јазик. Ова е предусловот за создавањето на нетериторијалниот „Македонски свет“ како единствена јазична, духовна и културна татковина на сите Македонци од Балканот, Европа и светот.

„Македонски свет“ заради духовно поврзување на Македонците, а Преспанскиот и “северна” како хартија за бришење…

Ниту грчкиот премиер Киријакос Мицотакис, ниту нивниот министер за надворешни работи Јоргос Герапетритис не можат да им заповедаат на Македонците во државниот националниот, политичкиот и јавно-медиумскиот простор

Мирка Гинова (1916-27.7.1946) – симбол на македонскиот непокор и во Егејскиот дел на Македонија: Македонка сум и гордо умирам за поарниот живот на другите!

Мирка Гинова е првата жена и Македонка, стрелана во Грција од политички причини. Народот ја опеал нејзината смрт, а повеќе македонски поети на Мирка ѝ посветија потресни стихови. Таа загина во одбрана на честа и за слободата на својот македонски народ. Достоинствено, храбро, рамо до рамо со своите соборци, ги исполни историските завети. Меѓу младоста и куршумот ја избра бесмртноста. За своите заслуги посмртно е прогласена како народен херој на Македонија.

Треба и Македонија да тргне на патот кон „Новата Европа на суверени нации“, која многу повеќе ги почитува националниот идентитет и суверенитет, одошто сегашнава ЕУ!

Државно-политичкото раководство и дипломатијата на Македонија можат и треба да ги зголемуваат сѐ повеќе своите натамошни активности во насока на развивање содржајни контакти со лидерите на „Вишеградската четворка“, односно со државните и национално-политички лидери на Полска, Чешка, Унгарија и Словачка, за да се успее колку е можно повеќе да се изамортизира притисокот на Бугарија и ЕУ за промената на македонскиот устав. Но и за да се фатат ритмот и чекорот во градењето на „Новата Европа на суверени нации“.

Повикот на Мисирков за безгранична љубов кон Македонија и постојано работење за нејзините интереси – најсилно оружје против грчко-бугарската агресија врз Македонија и Македонците

Вонвременските мисли на Мисирков се најдобриот македонски одговор и денес за дрските наредби на грчкиот министер за надворешни работи Јоргос Герапетритис дека Македонците „мора строго, посветено и целосно да го спроведуваат Преспанскиот договор“ и секогаш и секаде да го користат „уставното име С.Македонија“. Вонвременските мисли на Мисирков се најдобриот одговор во еднаква мера и за жестоките напади и оспорувања на македонскиот идентитет, јазик и историја и од страна на Радев, Желјасков и другите бугарски политичари, кои ги сметаат Македонците како „национално неразбудени Бугари“, што говорат „современ јазик, новосоздаден врз бугарски историски темели“.

Иљо Антески-Смок (25.7.1919-17.5.1943) сам си ја стави јамката на вратот во затворот во Тирана и со кренати тупаници замина во бесмртноста

„Другари, смрт на фашизмот – да живее револуцијата!“ – извика со силен и пробивен глас Иљо Антески-Смок ноќта меѓу меѓу 16 и 17 мај 1943 година во затворот во Тирана со кренати тупаници на двете раце пред очите на повеќе од 400 затвореници. Пред тоа самиот се качи на сандакот со бесилката, со своите раце […]

Невена Георгиева-Дуња (25.7.1925- 6.12.1942) бугарскиот фашистички окупатор мртва ја масакрирал и главата на кол ѝ ја носел низ Велешко, за да го заплаши востанатиот македонски народ

На 25 јули 1925 година во Скопје е родена на Невена Георгиева – Дуња, македонска револуционерка, организатор и учесник во оруженото востание во Македонија (од 1941). На 16 години била најмлада во Првиот скопски  одред и прва жена во партизанските одреди на Македонија. Својата младост херојски ја положува во темелите на македонската држава, загинувајќи на […]

Заветот на Никола Вапцаров, стрелан од Бугарите на 23.7.1942: Ние сме Македонци и нашето творештво треба да биде во служба на македонската кауза! Ќе нѐ спаси само надежта!

Никола Вапцаров со жесток патриотски занес им отсече на оѕверените и занемени судии во бугарскиот фашистички суд во 1942 година во Софија: „Дејствував со полна свест дека ѝ служам како нејзин верен син на својата Татковина. Се борев за нејзината среќа, готов сум да умрам за неа!“

To top