
Во Рига, Летонија, се одржа значајна средба на началниците на генералштабовите на земјите-членки на НАТО, посветена на дискусија за неодамнешните нарушувања на воздушниот простор од страна на Русија. Овие инциденти, особено над балтичките земји и Полска, се сметаат за сериозни провокации што го загрозуваат мирот и безбедноста во регионот. Конференцијата, организирана од Воениот комитет на НАТО, има за цел да ги разгледа овие настани во контекст на пошироките геополитички тензии и да ги спроведе одлуките од самитот на НАТО во Хаг во јуни 2025 година. Оваа средба ја нагласува решителноста на Алијансата да одговори на агресивните дејства со единство и сила.
Адмирал Џузепе Каво Драгоне, претседател на Воениот комитет на НАТО, во својот воведен говор изрази целосна солидарност со сојузниците чиј воздушен простор бил нарушен. Тој ги опиша овие акти како „непромислени ескалации“ кои ги загрозуваат животите и ја нагласи одговорноста на Русија за овие провокации. Драгоне направи историска паралела со 25 септември 1939 година, кога советски авиони го нарушиле воздушниот простор на Летонија, Литванија и Естонија, што тој го нарече „сигнал за намерата на Москва да ја наметне својата волја“. Оваа референца служи како потсетник за долгорочните амбиции на Русија и потребата од будност. Според Драгоне, одговорот на НАТО бил и ќе продолжи да биде силен, со цел да се зајакне одбраната и да се спречат идни инциденти.
Претседателот на Летонија, Едгарс Ринкевичс, го истакна итниот приоритет за зајакнување на воздушната одбрана на НАТО, особено во балтичкиот регион. Тој посочи на неодамнешните нарушувања на воздушниот простор на Полска и Естонија, опишувајќи ги како дел од „серија провокации“ од страна на Русија. Ринкевичс предложи трансформација на сегашната мисија за надзор на балтичкиот воздушен простор во мисија за активна воздушна одбрана, со јасно дефинирани правила за борбено дејствување. Овој предлог одразува загриженост за безбедноста на регионот и потребата од поактивен пристап за заштита на воздушниот простор на НАТО.
Повторените нарушувања на воздушниот простор од страна на Русија, особено над Балтикот и Полска, го зголемуваат чувството на итност меѓу членовите на НАТО. Овие инциденти не се изолирани, туку дел од поширок модел на агресивно однесување што ја тестира решеноста на Алијансата. Воениот комитет, кој игра клучна улога во советувањето на НАТО за воени прашања, на оваа конференција работи на усогласување на стратегиите за одбрана и на имплементација на одлуките од самитот во Хаг. Овие одлуки вклучуваат зајакнување на одбранбените капацитети, подобрување на координацијата меѓу сојузниците и развој на нови мерки за спротивставување на заканите.
Средбата во Рига е показател за посветеноста на НАТО да одговори на руските провокации со единство и решителност. Меѓутоа, предизвиците остануваат, вклучувајќи ја потребата од инвестиции во напредни системи за воздушна одбрана, подобрување на интероперабилноста меѓу членките и одржување на политичка кохезија во услови на зголемени тензии. Предлогот на Ринкевичс за мисија за балтичка воздушна одбрана може да означи нов правец за НАТО, но неговата имплементација ќе бара значителни ресурси и координација. Во меѓувреме, историските паралели на Драгоне служат како потсетник дека денешните акции на Русија бараат не само реакција, туку и долгорочна стратегија за заштита на безбедноста на Алијансата.