Македонскиот активист од Бугарија, Атанас Кирјаков, објави четири сценарија од новите парламентарни избори, а најповолно за Македонците во земјата би било победа на проевропска коалиција составена од Продолжуваме со промената-Демократска Бугарија (ПП-ДБ), Демократска партија на социјалистите (ДПС) и партии од центарот.
„Што можат Македонците и македонските организации во Бугарија да очекуваат по падот на власта
По падот на власта во Бугарија, Македонците и македонските организации може да се соочат со различни политички сценарија кои ќе ги утврдат нивните операции и условите за регистрација. Покрај политичката динамика, мониторингот на Комитетот на министри на Советот на Европа продолжува да игра важна улога, која следи дали Бугарија ги исполнува одлуките на Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП) за предметите поврзани со ОМО ‘Илинден’ и слично (coe.int).
—
Сценарио А: Проевропска коалиција (ПП-ДБ + ДПС + центристи)
Најповолно сценарио за македонските организации.
Постојат реални шанси да се регистрираат организации според праксата на ЕСЧП.
Националистичката реторика ќе се намали.
Мониторингот на Комитетот на министри може да извести за напредокот и да даде позитивни оценки на следните состаноци:
9 – 11 март 2026
9 – 11 јуни 2026
15-17 септември 2026 година
1-3 декември 2026 (coe.int)
—
Сценарио Б: ГЕРБ + коалиција семафор
Умерено сценарио со делумен напредок.
Правната практика најверојатно ќе остане конзервативна.
Мониторингот ќе продолжи, а Комисијата ќе ја разгледа состојбата на претстојните состаноци
—
Сценарио Ц: ГЕРБ + националисти (Преродба или ВМРО)
Најнеповолно сценарио за македонските организации.
Националистичката реторика може да се зајакне.
Регистрацијата на македонските организации ќе стане потешка.
Комитетот на министри најверојатно ќе продолжи со следење, а напредокот ќе се разгледа на состаноците во 2026 година.
—
Сценарио Д: Новата партија на Румен Радев + Преродба
Сценарио со висок ризик и мешан ефект
Преродба може да наметне националистичка линија за ограничување на регистрациите на македонските организации.
Новата партија на Радев е формално проевропска, но може да се прилагоди на националистичките партнери.
Комитетот на министри ќе продолжи да го следи напредокот и на секој претстоеи состанок во 2026 година ќе разгледа дали има нови одбивања за пријавување заради продолжување на мониторингот. (coe.int)
—
Кратка анализа
Краткорочно: ситуацијата најверојатно ќе остане стабилна, без нагли промени.
Среднорочно: сè ќе зависи од составот на новата влада и политичките приоритети.
Долгорочно: мониторингот на Комитетот на министри ќе продолжи да влијае врз Бугарија, а секоја регистрација на македонска организација ќе има големо значење
Претстојните седници во 2026 година: Комитетот на министри ќе го разгледа напредокот на Бугарија во спроведување на одлуките на ЕСЧП, вклучително и во случаите на ОМО ‘Илинден’ и слично,
9 – 11 март 2026
9 – 11 јуни 2026
15-17 септември 2026 година
1-3 декември 2026 (coe.int)
—
Заклучок
Најповолно сценарио за Македонците и нивните организации е проевропска коалиција со умерена, либерална политика. Најризично е сценарио со националистичките партии во владата, особено во комбинација со политичките сили со нејасен став за македонското прашање.
Во сите случаи, претстојните состаноци на Комитетот на министри во 2026 година и тековниот мониторинг остануваат клучни фактори за заштита на правата на македонските организации во Бугарија. (coe.int)“, напиша на Фејсбук претседателот на Градскиот комитет на ОМО „Илинден“ од Благоевград.