Бизнис

Пресврт во ЕУ: Нуклеарната енергија – клуч за енергетска независност и зелена транзиција

Eвропската Унија во 2025 година прави драматичен пресврт во енергетската политика: нуклеарната енергија сега се смета за незаменлива алатка за постигнување енергетска независност, намалување на емисиите на CO₂ и стабилизирање на електромрежата пред растечката побарувачка предизвикана од центрите за вештачка интелигенција и електричните возила.

freepik.com

Eвропската Унија во 2025 година прави драматичен пресврт во енергетската политика: нуклеарната енергија сега се смета за незаменлива алатка за постигнување енергетска независност, намалување на емисиите на CO₂ и стабилизирање на електромрежата пред растечката побарувачка предизвикана од центрите за вештачка интелигенција и електричните возила. Според Европската комисија, нуклеарната енергија во 2024 година сочинувала 24 % од вкупното производство на електрична енергија во ЕУ, а сега се предвидува зголемување на инсталираниот капацитет од 98 гигавати во 2025 на 109 гигавати до 2050 година.

Побарувачката за електрична енергија во Европа се проценува да расте за 50–80 % до средината на векот, а обновливите извори како ветерот и сонцето сè уште не можат да обезбедат стабилност. Затоа, нуклеарната енергија се гледа како „батерија“ за мрежата – константна и ниска во јаглерод.

„Нуклеарната енергија заедно со обновливите извори може да игра клучна улога во решавањето на предизвиците пред нас, од стабилноста на мрежата до декарбонизацијата и безбедноста на снабдувањето“, истакна европскиот комесар за меѓународна соработка и развој, Јозеф Сикела.

Иако „Зелените“ здруженија за заштита на животната средина остро се спротивставуваат, сметајќи дека ова ќе го поништи деценискиот напредок, функционерите на ЕУ инсистираат на баланс. Решението се мали модуларни реактори (SMR) – поевтини, побезбедни и пофлексибилни од традиционалните. Во 2024 година ЕУ ја започна Европската индустриска алијанса за SMR, чиј стратешки акционен план за 2025–2029 година предвидува забрзување на воведувањето во следната деценија, со инвестиции од околу 241 милијарда евра до 2050 година (205 милијарди за нови централи и 36 милијарди за продолжување на постојните).

Осмиот извештај за нуклеарните програми на Комисијата (јуни 2025) нагласува дека сите нискојаглеродни извори се потребни за климатските цели. Политичките промени во клучни земји го забрзуваат процесот:

  • Белгија го укина законот за затворање на реакторите, отворајќи пат за нови.
  • Германија го омекна антинуклеарниот став, ставајќи ја нуклеарната енергија „на исто ниво со обновливите“ во законодавството.
  • Данска размислува за укинување на 40-годишната забрана, фокусирајќи се на SMR.
  • Италија донесе закон за враќање до 2030 година, со акцент на модуларни реактори под раководство на премиерката Џорџија Мелони.
  • Полска започна програма за прва централа во 2033 година, заменувајќи го јагленот.
  • Шпанија е под притисок да го преиспита затворањето по големото затемнување во пролетта 2025.

Оваа политика, поддржана од ЕУ алијанса за енергетски истражувања, бара комбинација на проширување на постојните капацитети и инвестиции во сонце, ветер и реки – за да се осигура дека Европа не заостанува зад Кина и САД во нуклеарната трка.

Најнови вести од: Бизнис

Избрана банката која ќе ја финансира изградбата на брзата железница од Табановце до Богородица

Изведувачот на работите на брзата пруга ќе се избере преку таканаречен конкурентен дијалог. Овој проект е предвидено да чини околу две милијарди евра и е дел од стратешкиот договор со Велика Британија. Според Николоски, актуелните случувања во Бугарија не би требало да влијаат врз текот на процесот за изградба на пругата од Коридорот 8.

Државните Електрани на Македонија со 97 милиони евра ќе градат фотоволтаична централа

Кредитот од Европската банка за обнова и развој е со рок на отплата од 15 година со вклучен грејс период од 3 години. Каматата и за овој кредит е варијабилна. се состои од шестмесечен ЕУРИБОР зголемен за маргина од 1%. АД ЕСМ – Скопје, ќе и плати на Европската банка за обнова и развој еднократна провизија во висина од 1 % од износот на заемот.

Владата од 1 јануари ќе пресметува просечна потрошувачка кошничка, паралелно со онаа од ССМ

В понеделник ќе заседава Економско-социјалниот совет и повторно ќе одлучува за зголемување на минималната плата. За сега извесно е само дека до крајот на март минималната плата ќе порасне до две илјади денари, како законско усогласување. Синдикатите не отстапуваат од барањето за 30 илјади минималец, но бизнис секторот е на став дека стопанството, посебно трудоинтензивните дејности не се во кондиција да издржат таков финансиски товар.

ЕУ е најголемиот трговски партнер на Македонија со 13,8 милијарди евра трговска размена

Во 2025 година, Македонија стана првата земја од Западен Балкан што доби средства од Планот за раст на ЕУ – 52 милиони од вкупно 750 милиони евра, потврдувајќи дека земјата се движи во насока на реформи, усогласување со европските стандарди и поголем пристап до единствениот европски пазар.

„Триглав осигурување“ организираше инспиративна средба со Светислав Пешиќ

Настанот предизвика голем интерес кај деловната и медиумската заедница, нудејќи ретка можност за директна средба и разговор со говорник, чие искуство и животна филозофија се подеднакво применливи во спортот, деловниот свет и секојдневниот живот

ДЗР се изгради како независен и кредибилен столб за контрола и одговорно управување со јавните пари, рече министерката за финансии

Министерството за финансии е цврсто убедено дека подобрувањето на улогата и капацитетите на државната ревизија е клучно за остварување на поставените реформски цели во финансискиот сектор за подобро и поодговорно управување со јавните средства и за јакнење на довербата на граѓаните за ефикасноста и транспарентноста на системот.

To top