Ужасната трагедија во Кочани ги запре напорите на владејачката коалиција да спроведе кадровска реформа на клучните позиции во правосудството.
Имав целосно разбирање за фактот дека во околности кога целата нација беше во жалост и гневна поради она што се случи во Кочани, промената на државниот јавен обвинител Љупчо Коцевски, на пример, ќе беше разбрана како „блокирање“ на истрагата, па дури и како обид таа да се забошоти.
Спин по спин – приказна
Но, знаев дека таа изнудена одлука на премиерот Христијан Мицкоски да го поштеди Коцевски од смена ќе биде разбрана погрешно, а потоа и спинувана во спротивната насока. Така се прошири наративот дека Мицкоски му дал шанса на државниот обвинител, со намера да го држи под контрола и за да ја насочува истрагата.
На сличен начин се спинува и запирањето на притисокот за смена на петте членови на Судскиот совет на кои парламентот им изгласа недоверба. Брзо се прошири спинот дека на тој начин партијата на власт сака да ги стави под контрола тие членови и целиот Судски совет, како и судиите кои зависат од нив.
Да се разбереме, кога јас би бил „спин-доктор“ на опозицијата, веројатно и јас би креирал таква манипулација. Така се прави тоа. Најбезобразно.
Не можеш да „рестартираш“ зарибана „триосумшестка“
А состојбите во правосудството, дури и после трагедијата во Кочани, воопшто не се променети и нема да се променат. Најмалку под притисок на јавните протести под мотото „кој е следен“.
Сите оние повици на протестите против „системот“ ниту сменија нешто, а ниту ќе сменат. Бидејќи „системот“ не е апстракција, туку жив организам кој се состои од прописи, институции и луѓе кои треба да дејствуваат согласно со процедурите и со правилата на игра.
Заблуда е дека „системот“ може да се „рестартира“. Тоа е како да се обидете да „рестартирате“ стар компјутер, како оние зарибани „триосумшестки“ што ги имаме по подрумите. Не постои волшебно копче што може тоа да го направи.
Не ми зборувај за реформи без кадровски резови
Едноставно, мора да сфатиме дека „системот“ е корумпиран, искомпромитиран и нефункционален, затоа што луѓето се такви. Луѓето го прават системот таков, а не обратно.
Не се дрогира „системот“, не беснее тој по улици, не зема тој мито, не купува тој дипломи и не е тој што прави триста други глупости. Луѓето го прават сето тоа, а потоа го приспособуваат „системот“ на тие лоши практики, ги заробуваат институциите, бараат „дупки“ во законите и се снаоѓаат за да се извлечат. Успеваат во тоа, но не затоа што се многу паметни, туку затоа што знаат дека се несменливи.
Затоа, не ми зборувајте за сериозна промена на правосудниот систем, ако не сте спремни на сериозни кадровски резови, ако на клучните позиции во обвинителствата и во судовите на дојдат саглам луѓе, кои ќе спроведат законски, институционални и секакви други реформи на сите нивоа.
Ако не дојде до такви промени, сите ние заедно, на чело со премиерот Христијан Мицкоски, како неспорен лидер на владеjaчката коалиција и на државата, со големо разочарување ќе гледаме дека „системот“ продолжува да „преде“ по формулата што своевремено и официјално ја промовираше Али Ахмети – како до сега!
Кој Судски совет – оној со петте членови на кои парламентот им изгласа недоверба?
Всушност, веќе сме сведоци и на такви разочарувања.
Ете, читам, премиерот изјавил дека бил „згрозен“ од пресудата со која човекот што одзеде еден млад живот во сообраќајка во Тетово е осуден на казна затвор од две години. Мицкоски ќе барал Судскиот совет да ја „преразгледа“ работата на судијата кој ја донесе пресудата што предизвика жестоки реакции во јавноста.
„Јавно да прашам, има ли некој во државава кој смета дека тука имаме задоволена правда?“, праша премиерот.
Ова е добро прашање, се разбира. Наскоро премиерот Мицкоски ќе има прилика пак да го постави. Но, не треба да не прашува нас дали е задоволена правдата. Се знае кого треба да праша, освен себеси. Лидерот на владејачката коалиција не треба да се надева дека Судскиот совет, со петте члена на кои парламентот им изгласа недоверба, ќе биде субјектот што ќе ја задоволи правдата во случајот на несреќната Теодора од Тетово.
Се плашам дека зад оваа изјава ќе остане само уште еден спин, дека Мицкоски наводно врши притисок врз судството. Пак … Како до сега …
Целата колумна на Бранко Героски за Плуинфо на следниот линк:
Премиере, не можеш да направиш омлет без да скршиш неколку јајца!