
На 24-тата Конференција на Македонска берза, гувернерот на Народната банка на Република Македонија (НБРМ), д-р Трајко Славески, говореше за растечката глобална економска неизвесност и нејзините импликации врз малите и високо отворени економии, како македонската. Во постпандемискиот период трговската отвореност на Македонија достигнала околу 150% од БДП, што ја прави економијата исклучително чувствителна на надворешни шокови. Иако директната изложеност кон САД е мала, новите трговски политики на САД, како зголемени царини од 10–20% најавени од администрацијата на Трамп, и реципрочните мерки од големите економии, особено ЕУ, може индиректно да ја намалат побарувачката за македонски извоз.
Трговските тензии се надоврзуваат на постојната неизвесност поврзана со геополитичката фрагментација, политичките нестабилности и кризата во германската автомобилска индустрија, што заедно со нарушувањата во синџирите на снабдување може да ја зголемат глобалната инфлација и инфлациските очекувања. Брзиот развој на вештачката интелигенција (ВИ) нуди можности, но и ризици за монетарната политика, барајќи прилагодување на економските политики. Славески нагласи дека НБРМ останува посветена на ценовната стабилност на среден рок и на стабилноста на девизниот курс, со одлучувањето базирано на широк спектар податоци, анализи и алтернативни сценарија.
Солидните девизни резерви, проценети на околу 4,5 милијарди евра во август 2025, се клучна гаранција за стабилноста на денарот. Гувернерот ја потенцираше важноста на независноста на централната банка и кредибилитетот на нејзините политики за справување со идни предизвици, истакнувајќи дека НБРМ е подготвена да одговори на непредвидливи шокови, потпирајќи се на минатото искуство. Навременото поставување на прашања е клучно за идентификување на насоките за иднината, а НБРМ ќе продолжи да ги унапредува капацитетите за анализа и предвидување, со фокус на ценовна стабилност, проценета на 2,5–3% во 2025.
Македонската економија, со висока зависност од извозот (над 80% од БДП кон ЕУ, особено Германија), е ранлива на надворешни шокови, а трговскиот дефицит во 2024 изнесуваше околу 2,8 милијарди евра. Оваа ситуација ја нагласува потребата од независност на НБРМ за одржување на довербата кај инвеститорите во услови на геополитички тензии и технолошки промени.