Регион

Словенија и Хрватска во преговори за нова нуклеарна централа „Кршко 2“

Словенија официјално и достави на Хрватска предлог за изградба на нова заедничка нуклеарна централа „Кршко 2“ (JEK 2), кој е значително помалку атрактивен од сегашниот модел на управување со постоечката централа Кршко, каде двете земји имаат по 50% удел.

Словенија официјално и достави на Хрватска предлог за изградба на нова заедничка нуклеарна централа „Кршко 2“ (JEK 2), кој е значително помалку атрактивен од сегашниот модел на управување со постоечката централа Кршко, каде двете земји имаат по 50% удел. Хрватска мора да одговори до крајот на септември или почетокот на октомври, според извештајот на хрватскиот портал „Нови лист“. Оваа иницијатива доаѓа во време кога Словенија започна консултации за референдум за проектот, чија цена се проценува на до 11 милијарди евра, со цел да се заврши до 2040 година.

Според предлогот, на Хрватска ѝ се нуди само 25% сопственост во новата централа, без право на одлучување. Дополнително, четвртина од уделот би ѝ припаднала на словенечката државна компанија ГЕН (која веќе управува со постоечката Кршко), додека словенечката влада би поседувала 51% – обезбедувајќи си мнозинство. Хрватска нема да може да ја користи произведената електрична енергија, туку би добивала само 25% од профитот од продажбата, исклучиво на словенечкиот пазар. Ова е во контраст со сегашниот договор, каде Хрватска добива половина од производството.

„Не ни треба профит, ни треба електрична енергија“, реагираше Давор Гргиќ, претседател на Хрватското нуклеарно друштво, кој го нарече предлогот „категорично неприфатлив“. Тој нагласи дека Хрватска треба енергија за да ги субвенционира сметките на ранливите граѓани, а не само финансиски приходи.

Во јуни 2025, на состанокот меѓу хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ и словенечкиот Роберт Голоб на границата кај Виница, двете страни изразија принципиелна заинтересираност за заеднички проект. Голоб тогаш рече дека Словенија е „многу заинтересирана“ за учество на Хрватска, но без детали за уделот. Постоечката Кршко (696 MW) обезбедува околу 20% од електричната енергија на Словенија и 15% за Хрватска, а нејзиното продолжување до 2043 е веќе одобрено.

Минатата недела, хрватскиот министер за економија Анте Шушњар изјави дека би сакал нуклеарна централа „на хрватска почва“. Во Парламентот се спомна можноста за изградба кај термоцентралата Пломин, која мора да се затвори до 2032/33. Хрватска и Словенија размислуваат и за мали модуларни реактори (SMR), а GEN Energija преговара со италијански и француски компании (како EDF) за соработка.

Словенија во јуни започна тромесечни консултации за JEK 2, а референдумот е откажан во октомври 2024 поради политички причини, но проектот останува приоритет за да се дополнат објавените обновливи извори. Хрватска, пак, го поддржува проширувањето, но бара рамноправност. Реакциите на X се поделени: Хрватски корисници го нарекуваат „српски трик“, додека словенечките го гледаат како „неопходен за енергетска независност“.

Најнови вести од: Регион

Сообраќајот на Граничниот премин „Богородица“ е нормализиран

Нормализиран е сообраќајот на Граничниот премин Богородица кон Грција. Поради штрајк на земјоделците, сообраќајот кон Грција на овој граничен премин беше во прекин, но истиот од 21:00 часот е нормализиран.

Крај за нови работници од Балканот – Германија ја затвора квотата за луѓе од нашиот регион

Загриженоста дека странските работници би можеле да го оптоварат германскиот социјален систем не е оправдана, бидејќи Западнобалканската регулатива подразбира дека работниците доаѓаат со важечки договор за работа што им обезбедува егзистенција.

(Фото): Протестен бунт во Грција: Трактори стигнаа и до Крит, најавена блокада и на пристаништето во Волос

Земјоделскиот бунт започна на 30 ноември како реакција на високите трошоци за производство, ниските откупни цени и скандалот со европските субвенции. Главното барање е исплата на заостанатите субвенции и намалување на производствените трошоци. Засега нема процена до кога протестите ќе продолжат.

Вакцината против рак достапна и за македонските граѓани

Сега сме на почетокот на нејзината примена, па од етички принципи е невозможно да се има широк спектар на пациенти. Вообичаено е овој вид иновативна терапија прво да се применува кај најтешките пациенти, односно оние кои ги исцрпиле сите други форми на лекување

To top