Швајцарскиот весник „Ноје Цирхер цајтунг“ се позанимава со темата што би ги очекувало војниците на НАТО во евентуален воен судир со Русија.
„Напад на Русија врз членка на НАТО се очекува до 2029 година, кога, според проценките на воените експерти, ќе ја заврши својата подготовка за зголемување на обемот на агресијата, префрлајќи ја надвор од границите на Украина.
Со каков противник ќе се соочат војниците на НАТО тогаш? Разликите нема да бидат само во калибарот на автоматските пушки (5,45×39 за руското оружје наспроти 5,56×45 за она на НАТО), туку главно во она што се случува во главата на војникот“, пишува весникот.
Професионална обука наспроти слепа вера и подготвеност да умреш
Руската и западната армија претставуваат две фундаментално различни воени култури, пишува „Ноје Цирхер цајтунг“. Русија ги мотивира своите војници преку вера, митови и подготвеност за жртвување, претворајќи ја војната во морален и религиозен тест. Ова ја охрабрува упорноста, но исто така предизвикува слепило за она што всушност се случува на бојното поле.
Западните армии, од друга страна, се потпираат на рационалност, професионална обука, анализа на ризик и индивидуална одговорност на војниците. Во воен конфликт, ова би довело до судир на две спротивставени психологии: западната, заснована на институции и логика, и руската, заснована на вера, фатализам и дисциплина.
Во случај на директна војна меѓу НАТО и Русија, забележува германското издание, западните воени сили би се соочиле не само со армија, туку и со систем на верувања за кој смртта можеби не е пораз, туку нешто како „тест“ и „искушение“, што го прави таквиот противник и отпорен, и непредвидлив.
Закон и анализа на ризикот наспроти беспоговорната послушност
Во западните армии војниците се рационални, обучени, планираат, почитуваат закони и се граѓани на слободна земја. Русија, сепак, ги обликува своите војници во верници. Многу од нив првично се приклучуваат на војската за пари. Но, потоа им се дава цел: победа преку саможртва. Војната станува тест на верата, а смртта е можно спасение. Руската воена психологија ги претвора војниците во непоколебливи фанатици. Беспоговорната послушност е основа на руската воена култура.
Се поставува прашањето: зошто илјадници руски војници буквално се фрлаат во сигурна смрт во Украина три и пол години? Бран по бран тие напаѓаат непријателски позиции, знаејќи дека речиси сигурно ќе умрат. Ова однесување е познато од Втората светска војна. Но, поминаа 80 години од тогаш и мислевме дека руската реалност се променила.
На Запад војната е институционализирана. Таа е контролирана од парламенти, вградена во доктрини и – она што ја разликува особено од рускиот модел – е впишана во етички норми. Парадоксално, војната се перцепира како рационализирана вонредна состојба. Во Русија тоа не е случај – руските воени инструкции ја претставуваат како морален тест што војникот мора да го положи. „Моралот е поважен од математиката на битката“ – затоа не е случајно што руските војници се нарекуваат „топовско месо“.
Руските перцепции можат да се оценуваат според еден вид прирачник што се дистрибуира на воените канали на Телеграм, наречен „Препораки за учесници во специјална воена операција“. Тоа е анонимна збирка совети и лекции од војната во Украина – учебник и водич за преживување. Споредувањето на принципите наведени таму со западните открива колку се различни мотивите и внатрешните мотивации на војниците од двете страни на фронтот.
Планирање операции против „ако верувате, гранатата нема да ве погоди“
Додека западен офицер планира операции врз основа на анализа на ризик, руски командант ќе ви каже за „тестови испратени од Бога“. За него, загубите и жртвите не се грешки или трагедии, туку доказ за цврстина. „Ако верувате во себе, гранатата нема да ве исплаши“, се вели во прирачникот. Овој став всадува отпорност далеку над она што е рационално прифатливо, но во исто време го заслепува војникот за реалноста на бојното поле.
Руските регрути се индоктринирани со ритуали: заклетва пред Путин и Татковината, икона, благослов од патријархот. На бојното поле, смртта ја перцепираат не како несреќа, туку како судбина. Многу видеа од Украина покажуваат руски војници како се молат пред битката.
Спротивно на тоа, западните војници се пред сè професионалци, нивната мотивација се базира на професионална етика, другарство и компетентност. Тие работат врз основа на структура и логика. Русите се потпираат на мит. Затоа, судирот со Русите ќе биде не само воен, туку и метафизички судир: бидејќи рускиот војник е убеден дека дури и смртта е дел од неговата мисија.
Рускиот војник е изолиран од сите информации однадвор, за да не сеат сомнежи кај него
Руските војници се изолирани од сè што би можело да предизвика сомнежи кај нив: од вестите, социјалните медиуми, дури и од разговорите со нивното семејство, бидејќи ова може да посее двоумење и несигурност кај нив. Рускиот војник е научен да не обработува информации, туку да ги избегнува.
На Запад е спротивното. Комуникацијата, иницијативата и анализата се дел од обуката. На пример, во Германија и во Швајцарија војниците можат да дискутираат за одлуките на командантите, да ги анализираат грешките и да ги корегираат своите постапки. Во Русија сомнежот е дефетизам, критиката е предавство. Ако на почетокот на војната против Украина сè уште имаше критички гласови во руската армија, сега тие или исчезнаа, или нивните поддржувачи се елиминирани.
Архаичното размислување на Русите, во комбинација со модерните технологии што ги користат
Судир меѓу западните и руските сили би спротивставил два менталитета еден против друг – рефлективниот и затворениот. Се чини очигледно кој треба да има предност. Но, во реалноста тоа не е случај, пишува весникот.
Во последниве години Русија научи да ги комбинира модерните воени технологии со своето архаично размислување. Беспилотните летала, електронското блокирање, крстосувачките ракети се претставени како елементи на националната мисија. Оружјето е претворено во симболи. Операторот на беспилотното летало се смета за инструмент на судбината – ако неговиот напад не успее, тоа значи дека неговата вера не била доволно силна.
Западниот војник ја гледа технологијата како алатка – прецизна, предвидлива и регулирана од етика. Западот ѝ верува на машината, докажана преку илјадници тестови; Русија му верува на мит кој наводно ја контролира оваа машина. Западниот војник контролира, Русинот страда.
За Русија, трупите на НАТО претставуваат не само воена, туку и морална закана. Западните информации, музика, култура, уметност, начин на живот и вредности се прогласени за „искушение“. Рускиот војник се бори не само против технологијата, туку и против идеите. Во очите на режимот на Путин, непријателот не е личност, туку вирус. Ова е она што го учат руските ученици: дека ако се сомневаат, тогаш му служат на непријателот, дека изолацијата е знак на сила.
Послушноста како норма
Што значи ова за западните војници? Нивната кохезија се базира на доверба и комуникација. За нив, затворениот свет на руските војници е тешко да се разбере. Во хибридна војна, каде што информациите се оружје, отпорот на Русија на надворешни влијанија може да обезбеди тактичка предност. Во исто време, војната во Украина покажува дека Русите брзо се адаптираат и борбениот дух и нивниот морал остануваат високи.
Рускиот војник се покорува без прашање. Западниот војник се покорува затоа што наредбата што ја добил е поврзана со правна одговорност. На прв поглед, овие мотиви се слични, но во суштина се фундаментално различни. Во Русија колективот е поважен од поединецот. На Запад, сепак, војникот останува „граѓанин во униформа“ – со други зборови, неговите постапки се предмет на Уставот, демократската контрола и етичките стандарди.
Руските војници се обучени да издржат, за нив болката е начин да се докаже карактерот. Додека во западните армии менталното здравје е дел од борбената готовност, во Русија тоа е непотребен луксуз. Ова го обликува и ставот кон смртта – рускиот војник може дури и среќно да се соочи со смртта како еден вид тест.
Ако избувне отворена војна меѓу Русија и НАТО, ќе се судрат две различни воени цивилизации. Едната е изградена врз институциите, човековите права и духот на просветителството. Другата – врз религиозната вера, мит и саможртва. Не е случајно што украинската војска, особено оние што се бореа кај Бахмут, со восхит раскажуваа како руските напаѓачки групи напаѓале одново и одново, оставајќи купишта тела, но продолжувајќи слепо да се движат напред.
Слабата точка на Русите
Кога смртта не се перцепира како пораз, туку како тест, тогаш таков непријател станува непредвидлив. Тој може да се држи до позиции од кои другите ќе се повлечат, бидејќи за нив човечките загуби се важни, додека за него – тие не.
Но, во исто време, токму тоа може да ги направи Русите ранливи. Бидејќи ако нивната вера се урне, а тоа се случува, како што гледаме – тогаш останува само насилството. Руските војници што се повлекуваат се брутално казнувани или застрелани на самото место.