Македонија

Асани: Албанците во РМ треба уставно да се признаат како државотворен и конститутивен народ, а Тирана да стане сѐалбански центар во Балканот!

„Расправата за прашањето на Бугарите во Уставот е само завеса, за да се скрие вистинската цел: да се сведат Албанците на декоративна заедница, а не како партнер во градењето на државата. Опасноста е опиплива и блиска. Слабеењето на уставната субјективност на Албанците ќе создаде простор за екстремистички говор, за дестабилизирачки проекти и нови меѓуетнички тензии.“ – пишува проф.д-р Скендер Асани во својата колумна со наслов „„Албанското прашање не се третира како конститутивно партнерство, туку како проблем што треба да се администрира“, која ја објави весникот на албански јазик „Факти“ од Скопје. Во изминатите недели преку свои колумни, објавени од различни медиуми од Балканот, Скендер Асани ги повикува Албанците од Македонија „да изградат нова Платформа за албанската државотворност“ и „сѐалбанско национално единство“, за да ја „унапредат својата улога како уставно признат државотворен народ и конститутивен чинител на државата Македонија“. Тој ја повикува и „официјална Тирана да ја преземе својата улога како водечки политички центар за албанската нација во регионот“, а „заедно со Приштина и Скопје Тирана да ја изгради и новата албанска оска во Балканот“.

„Од 1991 година до денес се забележува постојана  политичка линија која има за цел да ја намали улогата на Албанците, да ја релативизира нивната уставна субјективност и да ја сврти државата кон еднонационална парадигма. Албанското прашање не се третира како конститутивно партнерство, туку како проблем што треба да се администрира. Распадот на Југославија ги затекна Албанците од Македонија подготвени да бидат чинител за формирање на државата. Тие ја гарантираа евроатлантската насоченост на новата држава и ѝ дадоа меѓународен легитимитет. Но, овој придонес беше потценет, продолжи институционалното третирање на Албанците како опасност, а не како партнер. Системската дискриминација, отфрлањето на албанскиот јазик и основните права доведоа до судирот во 2001 година, од кој произлезе Охридскиот договор.“ – наведува Скендер Асани во колумната со наслов „Албанското прашање не се третира како конститутивно партнерство, туку како проблем што треба да се администрира“, која ја објави денес, на 1 декември 2025 година весникот на албански јазик „Факти“ од Скопје. Асани како историчар е научен советник и редовен професор во Институтот за духовно и културно наследство на Албанците во Македонија од Скопје. 

Во оваа колумна Асани, покрај другото, натаму пишува: „Во овој критичен историски момент Албанците мора да се мобилизираат, за да ги одбранат својата уставна субјективност и евроатлантската ориентација преку обединета и стратегиска политичка платформа. Политичкото единство и институционалната поврзаност мора да бидат од најголема важност. Една сѐалбанска коалиција, непоколеблива соработка меѓу централните институции и локалните структури, како и спречувањето на политичките поделби, се клучот за опстанокот и колективната сила. Правното и уставното дејствување се неопходни: следење на сите нацрт-закони и амандмани, што ја нарушуваат уставната субјективност на Албанците, ангажирање во меѓународни судови и институции и обезбедување рамноправна застапеност во државните институции. Меѓународната стратегија и дипломатија треба да ги зајакнат врските со евроатлантските актери и да го поттикнат признавањето на улогата на албанскиот партнер во Македонија  како стабилизирачки партнер, а едновремено да спречат какво било дестабилизирачко влијание.“ – наведува Скендер Асани во колумната.

Во колумната со наслов „Ноември на националната одговорност“, која ја објави весникот „Бота сот“ од Косово на 3 ноември 2025 година Скендер Асани, покрај другото, напиша: „Албанците се соочуваат со историската задача да ја вратат и да ја унапредуваат својата државотворност преку градење нова Платформа за албанската државотворност во Македонија. Официјална Тирана мора да ја преземе водечката улога што ѝ ја доделуваат историјата и геополитичката позиција. Во овие чувствителни моменти таа мора да биде  водечки политички центар за албанската нација во регионот. Тирана не може да молчи пред политичките кризи во Приштина, или пред институционалниот вакуум во Скопјe. Само преку координација со природниот сојузник на Албанците – Соединетите Американски Држави и другите меѓународните партнери Тирана, Приштина и Скопјe можат да изградат нова албанска оска на регионална стабилност и евроатлантска безбедност, правејќи ги Албанците како стратегиски чинител  за иднината на Балканот.

Во колумната со наслов „Државотворноста наспроти изборите и процесот на интеграција“ , која ја објави информативната агенција на албански јазик „Журнал“ од Скопје на 15 септември 2025 година, Скендер Асани ги повика албанските партии од Македонија да „изградат заедничка национална платформа, заради унапредување на албанската државотворност во земјата“. „По 19 октомври 2025 година два главни предизвика ги очекуваат Албанците: прво, финализирање на процесот на уставни измени, без кои патот кон интеграција во Европската Унија нема да биде отворен; второ, консолидација и унапредување на албанската државотворност, при што Охридскиот договор не би бил затворање, туку отворање  нов процес. Дали албанските партии ќе се префрлат од жесток говор кон заедничка национална платформа?“ – изнесе Скендер Асани во оваа колумна.

Најнови вести од: Македонија

Анализа: Колку пензионери добиваат, а колку губат со линеарното зголемување на пензиите?!

Каква ќе биде судбината на линеарното зголемување на пензиите во иднина, ќе зависи од оцената на уставноста на ваквата мерка од страна на Уставниот суд. Дали пак, таа одлука ќе се темели на правото или пак, ќе се потклекне под притисокот на политиката, ќе се знае набрзо.

Исплатата на ДДВ не е прекината – УЈП има технички проблеми, се работи на решавање на проблемот

УЈП апелира до граѓаните доколку вршат промена на банка или трансакциска сметка, потребно е веднаш да направат ажурирање на податоците во системот. Со тоа ќе се избегнат вакви ситуации во иднина и ќе се овозможи навремена исплата на сите корисници.

Линеарното зголемување на пензиите не е укинато, реагираа од Уставен суд

Уставниот суд ова соопштение првично го објави откако премиерот Христијна Мицкоски во четвртокот на седницата за пратенички прашања од собраниската говорница рече дека Судот веќе донел одлука за укинување на законската одредба за линеарно зголемување на пензиите и од наредниот месец најголемиот број од пензионерите ќе добиваат помали пензии.

To top