Бизнис

Фондот за иновации повторно работел без програма, си терал по старо – Владата рече „стоп“

Со донесувањето на Законот за иновациската дејност, научно-технолошки развој и претприемништво на 29.07.2025 година се формира Агенција за иновации, научнотехнолошки развој и претприемништво, како правен наследник на Агенција за претприемништво и Фонд за иновации и технолошки развој, со што престанува да постои Фонд за иновации и технолошки развој.

3 минути за читање

Државната ревизија утврди сериозни пропусти во подготовката, усвојувањето и транспарентноста на програмската и финансиската документација на Фондот за иновации и технолошки развој, што директно влијаело врз законитоста и контролата на неговото работење во 2024 година, пренесе Фактор. Ревизорите констатирале дека Управниот одбор на ФИТР во февруари 2024 година усвоил Среднорочна програма за работа 2024–2026, но поради ненавремено усвојување и пролонгирање на одобрувањето од страна на Владата, програмата била повлечена во ноември 2024 година.

Наместо тоа, Владата усвоила Среднорочна програма за работа 2025–2027, што довело ФИТР во текот на целата 2024 година да работи без важечки среднорочен документ, што не е во согласност со Законот за иновациската дејност. Законот јасно предвидува дека ФИТР мора да има усвоена среднорочна програма со дефинирани приоритети, цели, мерки и активности.

Иако Управниот одбор усвоил Годишен извештај за работењето на ФИТР за 2024 година, во него се содржани само наративни податоци и финансиски информации по сметки. Во извештајот не се прикажани:  реализацијата на Годишната програма за работа за 2024 година,  распределбата на средствата по мерки и инструменти,  реализацијата и ефектите од мерките,  нереализираните обврски од претходни години.  

Ова е спротивно на Законот за извршување на буџетот, кој бара средствата да се користат наменски, рационално, економично и ефикасно. Поради тоа, Управниот одбор дал насоки да се изготви дополнителен финансиски извештај.

Дополнително извештајот не е усвоен од Владата, за што Годишниот извештај бил доставен и до Министерството за финансии и Министерството за економија и труд, од каде било укажано дека мора јасно да се прикажат финансиските импликации – планирано и реализирано по мерка и инструмент.  

Ревизорите оценуваат дека нецелосниот извештај сериозно ја нарушува транспарентноста, следењето и контролата на работењето на ФИТР, поради што не е усвоена годишна сметка за 2024 година. Поради тоа што не е изготвен финансиски извештај за реализацијата на Годишната програма за работа, Управниот одбор не ја усвоил Годишната сметка на ФИТР за 2024 година, па таа воопшто не била доставена до Владата на усвојување.  

Ревизијата утврдила дека ФИТР не доставува редовно ревизорски извештаи од надворешна ревизија до Управниот одбор и Владата, иако тоа е законска обврска. Последен ревизорски извештај усвоен од Владата се однесува на 2020 година, додека извештаите за 2021, 2022 и 2023 година воопшто не се доставени за усвојување. 

Дополнително, ревизијата нотира дека ФИТР не ги објавил:  Годишните извештаи за периодот 2021–2023,  Годишните сметки,  Ревизорските извештаи од надворешна ревизија. Ова е спротивно и на Статутот на ФИТР и на законите за сметководство и иновациска дејност, кои предвидуваат навремено јавно објавување на овие документи.

Ревизорскиот извештај укажува на сериозни слабости во управувањето, отчетноста и транспарентноста на ФИТР. Работењето без среднорочна програма, нецелосните извештаи и необјавените ревизорски документи отвораат сериозни прашања за контролата врз трошењето на јавните средства наменети за иновации. Со донесувањето на Законот за иновациската дејност, научно-технолошки развој и претприемништво на 29.07.2025 година се формира Агенција за иновации, научнотехнолошки развој и претприемништво, како правен наследник на Агенција за претприемништво и Фонд за иновации и технолошки развој, со што престанува да постои Фонд за иновации и технолошки развој.

Поврзани теми:

извештај|ФИТР|пари|финансии|програма|влада

Повеќе на оваа тема:

Најнови вести од: Бизнис

Народна банка: Нето надворешниот долг на земјата намален за 106 милиони евра во третиот квартал од 2025 година

Во текот на третиот квартал од 2025 година, негативната нето меѓународна инвестициска позиција (МИП) е намалена за 250 милиони евра и изнесува 8.738 милиони евра, што претставува 52,7% од проектираниот БДП за 2025 година.

Македонија в година издава еврообврзница за одржување на стабилноста на финансиите на долг рок

Еврообврзницата која што е предвидено да се издаде на меѓународниот пазар следната година ќе биде поделена во два дела од по 500 милиони евра со различен рок на доспевање. Ова го соопшти министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, која посочи дека целта на издавање на еврообврзницата во два дела со доспевање во различен временски период е да се одржи стабилноста на јавните финансии на долг рок и да се обезбеди ликвидност за сервисирање на обврските што доспеваат.

Проблем со новите Шенген правила – Транспортерите бараат решение до 15 јануари или ќе блокираат граници

Со месеци, здруженијата очајно се обидуваат да ги убедат европските власти дека новите шенгенски прописи се неприменливи за професионалните возачи од трети земји. Тие стравуваат дека возачите и нивната стока би можеле масовно да бидат одбиени на границите во иднина.

Платите да растат сега и веднаш, бараат синдикатите – инфлацијата не била поради ниските работнички плати

Синдикатите најавија протести и штрајкови ако не се покачи минималецот, вели Слободан Трендафилов од ССМ. Според него, работниците се попродуктивни од тоа што работодавците сакаат да прикажат. Тој зборува и за разликите во потрошувачките кошници на власта и синдикатот, платите во плико, одливот на работници во соседството.

(Видео): ССМ И КСС од јануари заедно на протести за повисок минималец – законското усогласување ќе биде во март

На дебатата се отворија многу теми меѓу кои владината потрошувачка кошничка која нема да се објави во јануари, а со која требаше да се пресмета колку пари се потребни за едно четиричлено домаќинство да го преживее месецот. Како и за стандардот и куповната моќ на граѓаните. Но и за тоа дека во февруари ќе растат функционерските плати за 200 до 250 евра.

Како ќе растат платите во Европа во 2026 година?!

Покрај Велика Британија, другите големи западноевропски економии, како што се Шпанија и Холандија, се очекува да продолжат да заостануваат зад регионалниот просек. Во извештајот се забележува дека, и покрај намалувањето на инфлацијата, овие земји продолжуваат да се соочуваат со бавен раст на продуктивноста, тесни фискални услови и претпазливост на работодавачите во однос на долгорочните обврски за плати.

Заклучно со 30 ноември во државниот буџет од даноци и придонеси собрани 3,97 милијарди евра

До крајот на првиот квартал ќе биде објавена клиентската апликација – бесплатни решенија за помалите компании, до крајот на вториот квартал ќе биде поставена продукциската околина, а до крајот третиот квартал од 2026 година се планира да заврши тестирањето.
Сите вести од Бизнис

Најнови вести

To top