Колумни

Хрон ја објави „Народноста на македонските Словени“ 135 години пред Тито „да ги створи македонскиот јазик и народ“, што е бугарски фалсификат!

Австрискиот лингвист и македонист од чешко потекло Карл Хрон ја објави својата научна студија со наслов „Народноста на македонските Словени“ („Dаѕ Volksthum der Slaven Makedoniens“) во 1890 година во Виена, во тогашното Астроунгарско царство, цели 135 години пред „Тито да ги измисли Македонците како народ“ и пред „да им го создаде со наредба новоизмислениот македонски јазик“, како што тврди официјална Софија во своите фалсификати, депонирани и во ЕУ. Карл Хрон во својата студија со несоборлива научна објективност ќе ги образложи и ќе ги докаже самобитноста  и развојот на македонскиот народ и македонскиот јазик. Студијата на Карл Хрон „Народноста на македонските Словени“е своевиден пишан споменик за етничката и јазична засебност на македонскиот народ и таа допрва ќе задобива уште поголема важност за него во борбата за конечно и вистинско решавање на македонското национално и јазично прашање.

Хрон аргументира за потеклото на етничноста и јазикот на Македонците со следниве аргументи: „Врз основа на моите студии на српско-бугарскиот спор, дојдов до убедување дека Македонците како по својата историја, така и по својот јазик, се посебна народност, значи ниту се Срби, уште помалку Бугари, туку се потомци на оние словенски прадоселеници кои го населувале Балканскиот Полуостров веќе долго пред српската и бугарската инвазија, и кои подоцна со ниедна од овие две нации не се измешале… На кој јазик зборуваат Македонците? Може да се потврди дека македонскиот јазик со своите сопствени закони за развитокот на гласовите, како и според неговите граматички правила формира еден сопствен јазик, што досега нема своја сопствена литература…“  На 27 декември 2025 година е навршија 173 години од раѓањето на чешкиот македонист Карл Хрон, чија бележита студија „За народноста на македонските Словени“ безмалку од пред век и половина ги урива и ги обесмислува сите бугарски, но и грчки и секакви други фалсификати за македонскиот народ и неговиот македонски јазик и идентитет.

Карл Хрон (27.12.1852 – 22.2.1912) е австриски публицист и јазичар од чешко потекло, кој живеел во Австро-Унгарската држава. Како еден од истакнатите европски испитувачи на Македонија, Хрон бил компетентен и квалификуван да утврди правилна проценка за македонскиот народ. За тоа сведочи неговата биографија. Во неа пишува: „За време на своето служење во австриската војска од 1869 до 1883 година извесно време поминува на Балканот… По напуштањето на воената служба работи како новинар. Во 1888 година бил уредник на будимпештанскиот весник ‘Пастер Лоис’. Во тоа време бил на патување низ Босна, Албанија и Македонија. Во Македонија османлиските власти го затвориле како можен агитатор. По напуштање на Македонија и краток престој во Унгарија, Хрон заминува во Австрија каде работи како уредник на германскиот народен весник  – „Deutschen Volksblattes’.“

Во тоа време Карл Хрон е познат поблицист, докажан со бројни написи за теми актуелни за неговото време.  Во 1889 година ќе го привлече вниманието на Карл Хрон појавата на две книги посветени на Македонија, „Топографско-етнографски преглед на Македонија“ од Стефан Верковиќ и „Македонија и Стара Србија“ од Спиридон Гопчевиќ, во кои се застапени пробугарски и просрпски ставови. Како  публицист, кој долго престојувал во јужнословенските земји и добро ги познавал јазиците и историјата на народите, а со тоа и политичките случувања, меѓу кои и македонското прашање, Карл Хрон ќе одговори на предизвикот на Верковиќ и Гопчевиќ, изнесувајќи ги  своите сознанија за историјата на Македонија и етничкиот карактер на Македонците во студијата „Народноста на Македонските Словени“  (Dаѕ Volksthum der Slaven Makedoniens). Појавата на книгата на Карл Хрон во Србија била жестоко критикувана, додека во Бугарија до денес апсолутно и не се споменува како воопшто да не постои. Жестоките и втемелени погледи на овој македонист се исклучително значајни и актуелни и денес.

Во „Народноста на македонските Словени“, Карл Хрон, покрај другото, истакнува: „Во петтата глава се обидува Гопчевиќ да ја коригира светската историја… Но тој без сомнение нема да ме разубеди дека Македонците не се Срби, уште помалку Бугари, туку Македонци, и тоа директни потомци на оние Словени, што ја населуваа Македонија уште долго време пред српската и бугарската инвазија,  без да се измешаат подоцна со Србите или Бугарите…“

Натаму Хрон укажува дека „за оцена на националните односи се важни и следниве фактори од бугарската историја“: (1) дека Македонците како за време на Првото, така и на Второто бугарско царство беа завојувани со Бугарите…; (2) дека Македонците секогаш имаа своја сопствена црковна организација, чија Патријаршија се наоѓаше во Охрид… Ако се тргне од оваа мала историска скица… тогаш е невозможно да се прифати дека Македонците припаѓаат кон бугарските или српските племиња, а повеќе се чини дека, место со туѓи, тие се исполнети со сопствени елементи…“

 Според Хрон, „во секој случај може да се докаже, како според нивната историја така и според нивниот јазик, дека Македонците не се ниту Срби, а уште помалку Бугари“. „Македонците се посебен народ, директни потомци на оние словенски прадоселеници, кои го населувале Балканскиот Полуостров уште долго време пред српската и бугарската инвазија и кои не се измешале со ниту еден од овие два народа.“ – посочува тој.

Хрон поентира: „Заклучок“: денешните акти за прашањето на националната припадност на Македонија се уште не се затворени, а пред тоа да може конечно да се реши, ќе биде потребно непартијно и стручно, на самото место, да се соберат истражувачки извештаи за особеностите на јазикот, обичаите, навиките, традицијата, народните песни и др. Колку повеќе ја гледам целината на досегашните заклучоци, станувам се поцврсто уверен дека посебната националност на Македонците ќе биде со напредувањето во испитувањата се појасна и подокажлива.“

„Нова Македонија“

(Авторот изнесува во колумната согледувања од сопствена уставно-политиколошка анализа, кои немаат никаква поврзаност со ниедна политичка партија во Република Македонија. Согледувањата на авторот не се став на редакцијата на „Експрес“).

 

 

 

 

 

 

Најнови вести од: Колумни

Оставнината на Марко Цепенков „втора македонска Библија“ и автентично сведоштво за македонскиот идентитет и јазик, за животот на нашите предци

Марко Костов Цепенков (Прилеп, 7 ноември 1829, Ореовец, Прилепско – 29 декември 1920, Софија) е најголем и најзначаен собирач на македонски народни умотворби, кои имаат непроценливо значење за македонската фолклористика, за етнографијата, за лингвистиката, за националната историја, за правото и за моралот на Македонците. Денес се навршуваат 105 години од неговата смрт. Неговото дело е издадено во 10 томови и е повеќепати преобјавувано во Македонија. На научниот собир по повод 190-те години од раѓањето и 100-те години од смртта на Цепенков, кој го организираа Македонската академија на науки и уметности и Институтот за фолклор „Марко Цепенков“ на 4.11.2020 година, проф.д-р Ермис Лафазановски, тогаш како директор на Институтот за фолклор, истакна: „Во денешната меѓународна политичка ситуација, во која се наоѓаме, собраните материјали на Марко Цепенков сведочат за нашиот македонски идентитет, јазик и култура. Неговата оставнина ние, Македонците, денес може да ја наречеме наша втора Библија. Како поинаку да се нарече неговото импозантно собирачко дело, во кое сме запишани сите ние, заедно со нашите предци и нашите идни поколенија? Во кое е запишано создавањето на нашиот свет и луѓето во него, нашите соништа.“

Ајде да им простиме на најдобрите меѓу нас – Пишува Драган Милосављевиќ

Мислам на писатели, актери, режисери, музичари, сликари, спортисти, научници чијшто успех не само дома туку и надвор е општо познат и признаен, но нивната репутација во ова општество е сериозно упропастена поради овие или оние причини

Коле Неделковски, поетот-револуционер, чиј глас одекнува силно и денес – 113 години од раѓањето

Коле Неделковски е човекот, кој ја откри заборавената книга „За македонцките работи“, член на Македонскиот литературен кружок од Софија, афирматор на македонскиот јазик во литературата и убеден антифашист. На денешен ден, на 16 декември 2025 година се навршуваат 113 години од неговото раѓање и ова е соодветна пригода за ново навраќање кон творештвото и овој македонски национален и поетски деец, кој соработувал со Никола Вапцаров и Кочо Рацин. Неговата бележита песна „Глас од Македонија“ е една од најпознатите револуционерни песни во во македонската книжевност. Таа е една од најпознатите револуционерни песни во македонската книжевност, како тревожен поетски глас за неразбраното македонско минато, за македонската вистина. Творештвото на Неделковски се карактеризира со употреба на македонскиот говор особено видливо во неговите збирки „Молскавици“ и „Пеш по светот“. Литературното дело на Коле Неделковски иако е скромно и по обем и по квалитет, сепак е мошне значајно. Основниот белег на  неговата поезијата е влијанието на народната поезија, а мотивите најчесто му се патриотски, исполнети со лиричност. Тој е еден од најреволуционерните поети во македонската литература. Коле Неделковски е поет-револуционер чиј глас сè уште одекнува силно и во оваа македонска сегашност.

Конески, генијот-посветеник на Македонската идеја, и неговиот аманет Македонците да си го вардат јазикот, својата „единствена неподелена татковина“

Блаже Конески (Небрегово, 19 декември 1921 – Скопје, 7 декември 1993), генијот на македонската поезија и проза, академик, книжевен историчар, филолог и јазичар, творец на „Македонската граматика“, преведувач и професор на Филозофскиот факултет во Скопје, е еден од кодификаторите на современиот македонски книжевен јазик. Денес се навршуваат 92 години од неговата смрт и ова е пригода за ново навраќање кон неговото неизмерно книжевно и научно творештво, на неговата личност и кон непресушните врутоци на неговите јазични, поетски и национални посланија и завештанија до денешново и сите наредни македонски поколенија дека токму јазикот е она, што нѐ прави како македонски народ, различен од сите други народи во Балканот, Европа и светот. Во последната, претсмртна статија „Една ситуација и едно лично становиште“ Конески ќе истакне: „Денешниот однос на бугарските раководители спрема нашиот јазик има свои длабоки корења во теоријата на великобугаризмот. Можеше ли оформувањето на нашиот јазик да биде појава случајна, дури измислена? Се разбира дека не можеше. Но, македонскиот јазик, и покрај сите викотници против него, од каде и да идат тие, постои, се развива и станува јазик на сѐ побогата литература, станува јазик, на кој што културните придобивки на човештвото му се присвојуваат на еден народ, досега потиснат во мракот на ропството. Добро кажува арапската пословица: ‘Пците лаат, карванот си мине!“

Нацрт-заклучоците на Советот на ЕУ за промената на македонскиот устав ги кршат резолуциите на ООН и Договорот од Мастрихт, затоа се ништовни

Советот на ЕУ ја повикува Македонија да изврши промена на својот Устав во согласност со „Добрососедскиот договор“ со Бугарија и протоколите кон него, Преговарачката рамка и „францускиот предлог“, кои содржат категорично тврдење-фалсификат дека македонскиот народ, македонскиот јазик, идентитет и историја имаат „бугарски историски темели“. Тоа претставува целосно негирање на етничката, идентитетската и јазичната засебност на македонскиот народ. Декларацијата на ООН за недопустливоста на интервенирањето и вмешувањето во внатрешните работи на државите целосно ги заштитува македонскиот јазик и идентитет, како и македонската историја, од какви било и чии било обиди за негирање, или присвојување. Таа декларација строго забранува завлегување во идентитетскиот комплекс на кој било народ, што значи и на македонскиот народ. Токму ова го прават Советот на ЕУ и Бугарија! Членка на ООН е и Македонија: и за неа во еднаква мера важи применливоста на резолуциите на ООН. Според нив, ниту ЕУ, ниту Бугарија, Грција, или која било друга држава, немаат право да се мешаат во внатрешните и надворешните работи на Република Македонија, ниту да ѝ наложуваат да го менува Уставот во замена за „отворање на преговорите со ЕУ“. 

To top