Колумни

Туѓино јабано – Пишува Роберт Димитриевски

Кога ќе те жениме тебе чедо Дамјане, татко ќе ти направи свадба да се памети. Целата румелиска земја ќе ја поканам, целата румелиска земја сè до Солуна, гости јас неброени, браќа сè Македонци. Здравје боже, Дамјане, жив и здрав да пораснеш, голем јунак, комита, гордост чедо таткова. На мајка ти личен, на татко јунак голем, […]

Кога ќе те жениме тебе чедо Дамјане,
татко ќе ти направи свадба да се памети.
Целата румелиска земја ќе ја поканам,
целата румелиска земја сè до Солуна,
гости јас неброени, браќа сè Македонци.

Здравје боже, Дамјане, жив и здрав да пораснеш,
голем јунак, комита, гордост чедо таткова.
На мајка ти личен, на татко јунак голем,
да станеш ти сине прав и горд Македонец.

Кој не испратил дете на печалба, не знае колку може да биде голема болката таткова. Да го растеш 20 години, да бдееш над него, да се радувате и тагувате заедно низ катадневните животни премрежиња, да живеете ракомет 24/7, да се гордееш со тоа во каков маж израснал, во каков патриот и следбеник на нашата вера рисјанска, па да го испратиш на гурбет.

„Тато, знаеш ли колку јас тебе те сакам? Нема да те изневерам“, ти вели смислата на твојот живот додека тешка солза таткова ти ја издава експлозијата од емоции додека неуспешно се обидуваш да ги сокриеш криејќи се на балконот за да не види тој што во тебе гледа идол. Пред да се прекрсти и да ја бакне иконата на Света Петка на ѕидот во ходникот и да го напушти домот татков, запловувајќи во печалбарските води. Детето кое татко го крсти по војводата Даме Груев и неброено пати му го шепнуваше тоа на уво додека го думкаше на нога кога беше „3,5 кила месо“…

А требаше да биде сосем спротивно. Ако вселената го ислушаше Андон Бошкоски пред прерано да го одземе великанот на македонскиот ракомет. Гуруто на Дамета, неговиот тренер во Спортската академија што во Железо гледаше светски талент и за пет години стандарден репрезентативец на Македонија. Човекот за кој Даме душата си ја даваше и чиј број на години (47) си ги напиша на патиките со кои се пробиваше низ македонските ракометни беспаќа, а неговиот лик го носеше на екранот на мобилниот телефон.

Доне, тренер на македонската репрезентација и помошник на тогашниот селектор Звонко Шундовски кога Македонија стигна до историското петто место на Европското првенство 2012 во Србија. Творец, заштитник и промотор на ракометните таленти од ова поднебје, кој за Даме велеше дека е модерно лево крило, кој не може да игра на ниту една друга позиција, но затоа на таа е светски калибар. Шампионот на Првата македонска лига со Мулти есенс, младински вицепрвак со Пролет и освојувач на бронзен медал со пионерите на Вардар.

Го снема Донета, ја снема и магијата што му го осветлуваше ракометниот пат на неговиот штитеник. Отидоа неврат 13 години макотрпна работа, 13 години беспрекорна физичка кондиција, огромна љубов за спортот број еден во Македонија, вложување во себе, трпење неправди наспроти статистиката во негова полза („Тато, не се секирај, не можат да ме скршат“). Тринаесет години соништа дека еден убав сончев ден ќе ги досегне височините на идолите Тимур Дибиров и Уве Генсхајмер.

И наместо и понатаму да го сонува ракометниот сон, ете ти го на пат за – Малта. Решен да сврти нов лист во животот, да се испроба во друга област, да си докаже и себеси и на другите дека може и ќе успее. Таму каде што врските, моќта некој да те поттурне, да ти даде ветер во грбот, не играат никаква улога. Туку само тоа што го носиш во себе и што си способен да го понудиш на пазарот на трудот за соодветен надомест што ќе ти ги отвори портите на замислената индивидуална сатисфакција.

Е, мори жална Македонијо! Уште колку ли твои синови ќе испратиш низ „дуњава“ да позлатуваат туѓи бели дворови, да го пронесуваат низ белиот свет најдоброто од тебе? Уште колку ли татковци, мајки, дедовци, баби, браќа и сестри ќе испраќаат најблиски кајгоде за да го вградуваат кодот македонски во едикоиси белосветски ветрометини?

Кога ли конечно Македонците ќе се скрасат на родната грутка, ќе ја подредат својата судбина со таа на мајка Македонија? Кога ли нашите чеда ќе почувствуваат благодет од тоа да се биде свој на своето, дека каменот си тежи на своето место? Кога ли ќе ја видат својата иднина тука наместо стотици/илјадници километри подалеку?

Сè што татко спечалил, за тебе ќе потроши
многу вино, ракија, дарови и музика,
зурли, чедо, тапани, кавали, гајдаџии,
да се знае, Дамјане, кога ќе те жениме.

Здравје боже, Дамјане, жив и здрав да пораснеш,
голем јунак, комита, гордост чедо таткова.
На мајка ти личен, на татко јунак голем,
да станеш ти сине прав и горд Македонец.

Најнови вести од: Колумни

Уставот од 17 ноември 1991 со асномската основа на Македонија како држава на македонскиот народ

Првиот устав на независна Македонија од 17 ноември 1991 година е од редот на така наречените „национални устави“. Тој македонски устав во најголемиот број негови елементи е на исто ниво и содржински и во поглед на содржаните принципи како и 165 други национални устави од вкупно 189-те устави, колку што ги има во овој момент во светот.

Со уставните амандмани од 16.11.2001 Македонија престана да биде држава на македонскиот народ и се вгради „фабрички дефект“ во политичкиот систем

„Амандманите од ноември 2001 година се сведоштво за ревизијата на асномска Македонија од суверена и унитарна држава во безидентитетна, дезинтегрирана, ‘рамковна’ мултиетничка Македонија. Со ревизијата на Уставот на РМ во 2001 година е маргинализирана улогата на македонскиот народ во конституирањето на Р. Македонија, минимизиран е неговиот конститутивен и државотворен карактер во формирањето на РМ.“ – нагласи академик Катица Ќулафкова на еден научен собир, одржан во Македонската академија на науки и уметности во 2014 година.

Треба долгорочно да се преосмисли натамошното чекорење по европскиот пат и каква Македонија мораме да им оставиме на идните поколенија

Република Македонија „прослави“ вчера, на 9 ноември, неславен јубилеј: изминаа 20 години од престојувањето во „еврочекалницата, откако истиот ден во 1995 година ЕУ ја донесе својата одлука да и додели статус како земја-кандидатска зе евроинтегрирање.

Свето Тоевски: Македонија не би требало да прифаќа по налог на ЕК третман како безначајна „геоополитичка трева“, која би ја газеле „слоновите“ додека се тепаат меѓу себе

Не соодветствува со автентичните државно-национални интереси на Македонија и на нејзините граѓани најновата позиција, која ја изнесе еврокомесарката за проширување на ЕУ Марта Кос, дека „земјите-кандидатки мора да направат геополитички избор на која страна се пред да влезат во ЕУ“. Спроведувањето на овој став дополнително би ја  усложнил ионака сложената ситуација, во која се наоѓа Македонија веќе изложена на сериозни критики во најновиот извештај на Европската комисија дека „не искажува резултати во реформите“ и оти „запаѓа во застој“.

Драмското и јазично творештво на Васил Иљоски – македонскиот Шекспир е трајно потсетување кои сме биле и кои мора да останеме – како Македонци

„Кога беше забранета употребата на македонскиот јазик Васил Иљоски се најде меѓу оние, кои имаа смелост постепено да го уфрлаат тој јазик во сите пори на тогашниот општествен и културен живот, дури и на сцената на Кралскиот Скопски театар, чија основна задача беше да ја неутрализира македонската национална свест.“ – констатира романописецот и театролог Александар Алексиев. Денес се навршуваат 30 години од смртта на Васил Иљоски и ова е соодветна пригода за навраќање кон неговото пребогато драмско и книжевно-лингвистичко творештво, но и на неговиот живот, вложен до последниот миг во афирмацијата на нашата македонска национална самобитност.

Преобјавен „Абецедарот“ за македонските деца во Егејска Македонија од 1925, кој е сведоштво за посебноста на македонскиот народ со својот македонски јазик

Во 1925 година се успеа преку тогашното Друштво на народи, кога не постоеше држава на македонскиот народ, да се издејствува „Абецедар“ за македонските деца во Егејска Македонија, макар и по барање на тогашна Бугарија и поради нејзините асимилаторски стремежи кон македонскиот народ. Денес, кога постои македонска држава на македонскиот народ, оваа Република Македонија, зошто да не се побара пак заштита за македонскиот јазик во Грција овој пат и од ЕУ и од Организацијата на ООН, како наследничка на некогашното Друштво на народи, па пак да се отпечати македонски овојпат „Буквар“, а не „Абецедар“ за македонските деца? Со барање и да се воведе македонскиот јазик во грчките училишта?! Правото на употреба на мајчиниот јазик е неотуѓиво право на секој народ и секое национално малцинство во Европа и светот, тоа право е загарантирано со сите европски конвенции и со конвенциите на ООН. Грција е обврзана со сите овие конвенции да ја овозможи употребата на македонскиот јазик во училиштата за македонските деца.

To top