Македонија Колумни

Жестокиот критичар на великобугарскиот шовинизам Мито Хаџивасилев-Јасмин (21.12.1922-1.8.1968): Македонците не можат да бидат асимилирани поради нивната јасна македонска национална свест!

Мито Хаџивасилев-Јасмин е многу повеќе од новинар и публицист: тој е директен учесник во македонската Народноослободителна и антифашистичка борба во Втората светска војна. Преку своите текстови кристално јасно ги заштитува македонските национални и политички интереси. Се пројавува како застапник на македонските национални особености и како критичар на сите националистички и шовинистички активности против македонскиот народ.

„Постојано ce правеле обиди да ce фалсификува историјата на нашиот народ. Тоа го правеле како великобугарите така и великосрбите. Дури и романските реакционери ce обидувале да докажат дека ние, Македонците, сме Романци. Сите фалсификати ce вршени во интерес на поробување на нашиот народ… По ваквите фалсификувања во однос на нашиот народ денес е чудно зошто е потребно во отечественофронтовска Бугарија да ce прават обиди за неточно прикажување на одделни настани од борбата на нашиот народ за ослободување. Бугарските весници немаат никаква потреба да ја прикажуваат неточно борбата за ослободување на Македонија, туку ce должни и од своја страна да ce борат против секакви обиди за неточно изнесување на херојската борба на македонскиот народ за неговото ослободување, како во подалечното така и во најблиското минато.“ – напишал Мито Хаџивасилев-Јасмин уште во 1948 година во весникот „Нова Македонија“ во својата статија со наслов „За некои нови пројави во великобугарскиот шовинизам“. Меѓу другото, во споменатиот текст, тој ги нагласил добрососедските односи меѓу Југославија и Бугарија, како и договорот за соработка и македонското прашање, склучен меѓу Тито и Георги Димитров. Јасмин прави и анализа на неколку бугарски националистички испади, кои зачестиле во пролетта 1948 година, односно пред и за време на размената на писмата меѓу ЦКСКП (б)и ЦК СКЈ, што наедно претставувало и увод кон состојбите што ги условила резолуцијата на Информбирото. Ова се наведува во статијата со наслов „Првото перо на македонското новинарство и заштитник на македонската национална самобитност“, посветена на Мито Хаџивасилев-Јасмин  и која е објавена во „Нова Македонија“ на 21.12.2024 година. Ја пренесуваме оваа статија по повод денешното навршување на 57-мата годишнина од смртта на овој бележит македонски револуционер, новинар-публицист и политичар. Во 46-тата  година од животот Мито Хаџивасилев-Јамин ненадејно починува на 1 август 1968 година во местото Брела, во Хрватска.

Застапник на македонските национални особености и критичар на сите националистички и шовинистички активности против македонскиот народ

Во споменатата статија во „Нова Македонија“ од 2024 година пишува: Мито Хаџивасилев-Јасмин останува запаметен во македонската национална меморија како првото перо на македонското новинарство и публицистика и како главен и одговорен уредник на весникот „Нова Македонија“. Но Хаџивасилев е многу повеќе од новинар и публицист: тој е директен учесник во македонската Народноослободителна и антифашистичка борба во Втората светска војна. Преку своите текстови кристално јасно тој ги заштитува македонските национални и политички интереси. Се пројавува како застапник на македонските национални особености и како критичар на сите националистички и шовинистички активности против македонскиот народ.

Богатата публицистичка и теоретска дејност на Мито Хаџивасилев-Јасмин е собрана и објавена во неколку тома. Тој е автор на повеќе книги и брошури: меѓу нив од областа на македонската национална историја се „ВМРО-Обединета“, „Јане Сандански“ и „За великобугарскиот шовинизам“, од областа на општествените науки се „Свртени кон човекот“, „СКЈ и непосредната демократија“, „Социјалистичката распределба според трудот“, „Одраз-Израз“, „За противречностите на социјализмот“, „Односите меѓу социјалистичките земји и проблемот на мирот“.

Учеството  на Хаџивасилев во македонската народноослободителна и антифашистичка борба

Животниот пат на Хаџивасилев започнува во Кавадарци, каде што е роден на 21 декември 1922 година. Се преселува во Битола и таму завршува гимназија. Уште во училишните клупи е под влијание на левичарските идеи. Во 1940 година како 18-годишен младинец е примен во членство во КПЈ. Непосредно пред Втората светска војна е член на Месниот комитет во Кавадарци и секретар на МК на СКОЈ. Според првиот претседател на Собранието на Република Македонија Стојан Андов, кон крајот на март 1941 година, Мито Хаџивасилев–Јасмин бил затворен во велешкиот затвор, поради неговите политички активности. Тука редовно бил претепуван и носен раскрвавен во ќелијата. „Тој не признал ништо.“ – рекол Андов.

По ослободувањето од затвор Мито Хаџивасилев извршувал истакнати функции во народноослободителното движење: заменик-политички комесар на Третата оперативна зона на НОВ и ПОЈ за Македонија и заменик-политички комесар на Втората народноослободителна македонска ударна брига. До 15 јануари 1945 година е член на Обласниот народен одбор во Битола. При крајот на војната бил во екипата, што ја составил Президиумот на АСНОМ, заедно со повеќе млади и писмени луѓе, од кои била формирана редакцијата на штотуку основаниот весник „Нова Македонија“, на 28 октомври 1944 година.

Критичар на негирањата на македонската нација и заштитник на македонската национална самобитност

Според проф. д-р Александар Литовски од Институтот за национална историја од Скопје, пред одржувањето на Првото заседание на АСНОМ, посебно внимание заслужуваат ставовите во врска со посебниот македонски национален идентитет, изнесени од Мито Хаџивасилев-Јасмин во јуни 1944 година, заради нивната јасност и прецизност, но и со оглед на нивната општоприфатеност во рамки на македонското националноослободително движење и кај македонскиот народ. Со опсежна анализа и остроумна аргументација Мито Хаџивасилев ги подложува на критика негирањата на македонската нација и упатува на тоа дека главниот чинител за неможноста во минатото да се асимилираат Македонците е нивната национална осознаеност, односно поседувањето јасна македонска национална свест.

Ставовите на Мито Хаџивасилев-Јасмин претставуваат дотогаш најостра критика од македонското националноослободително движење на тезите за непостоењето на посебниот македонски национален индивидуалитет. „Јасно може да се увиди дека ослободителната платформа во поглед на афирмацијата на националниот идентитет  проектирала приоритетно место на ослободувањето од окупацијата, а потоа посериозни чекори на просветно политичко и културно поле за зацврстување и афирмација на македонскиот национален идентитет.“ – нагласува Александар Литовски.

Во негова чест во Македонија од 1969 година се доделува државната награда „Мито Хаџи Василев-Јасмин“, со која се оддава признание за остварувања во областа на публицистиката и новинарството.

 

 

Најнови вести од: Македонија Колумни

„Бледскиот договор“ од 1947 е одговорот на сите спорови, кои ги покренува Бугарија денес кон Македонија, затоа треба да се бара негово почитување!

По потпишувањето на „Бледскиот договор“ во 1947 меѓу Југославија и Бугарија започнува да пулсира македонското чувство меѓу Македонците во Пиринска Македонија, но по неговото еднострано раскинување од страна на Софија во 1949 тоа македонско чувство замира… Продолжуваат жестоките настојувања на Софија за асимилација на на Македонците во Пиринска Македонија и негирањето на македонскиот јазик, идентитет и историја.

Безбедносната состојба е под контрола а пожарите се гаснат – заврши состанокот на Советот за безбедност

Од воведните излагања и од средбата заклучокот беше дека, сепак, регионалната безбедност е стабилна и под контрола и во земјава и не се очекуваат некакви безбедносни проблеми и дилеми

Николоски: Очекувам коридорот 10-д да биде алтернатива за сите патници од Виена до Атина

Со одлична динамика се одвива изградбата на автопатот од Прилеп до Битола, а очекувањата се оваа автопатска делница од коридорот 10 -д да биде целосно завршена до крајот на 2027 година

To top