Колумни

Соживотот е двонасочна улица, „apo jo“? – Пишува Роберт Димитриевски

Меѓуетничката толеранција и сожителството се илузија кога се критикуваат „другите“, а се молчи за „своите“

„Apo jo“ (на албански) или „нели/зарем не“ (на македонски). Сеедно.

Во совршен свет, каков што овој очигледно не е, Вјоса Османи прва ќе се јавеше. Уште ноќеска. Веднаш по фудбалскиот натпревар Шкендија – Карабах во Скопје претседателката на Косово ќе ги осудеше скандирањата за „Голема Албанија“ и за „Илирида“. И ќе повикаше македонските власти да ги преземат сите законски мерки против сторителите. Исто како што (со право) промптно реагираше по сличниот испад од трибините на кошаркарскиот меч Македонија – Романија во саботата.

Не мораше да се мачи ни да смислува нова изјава. Можеше да се послужи со истата со која го осуди националистичкото навивање во Куманово. Само, наместо Албанци, ќе велеше Македонци.

„Антиамакедонските скандирања што се слушнаа за време на натпреварот во Скопје се неприфатливи и го нарушуваат духот на соживотот и на меѓусебното почитување, што треба да биде основа на секое демократско општество со европски аспирации. Македонците се автохтоно население во својата земја и заслужуваат да бидат третирани со достоинство и со еднаквост, исто како и секоја друга заедница. Спортот треба да биде средство за обединување, а не платформа за темни идеологии кои евоцираат болни спомени и го загрозуваат мирот“, би гласела минимално видоизменетата порака од Османи во однос на оригиналната.

Уште повеќе, претседателката на северниот македонски сосед можеше да допатува во Македонија, како повеќепати откога е на функцијата, да ги собере на едно место политичките првенци на Албанците од земјава и да ги повика да ѝ се придружат во осудата на настаните во Скопје како претходно на тие во Куманово. Можеше да предложи и фудбалски или кошаркарски дуел меѓу навивачите од двете најголеми заедници во државава како своевиден гест на помирување и меѓусебно зближување. На кој би биле покровителки со својата македонска колешка, „pse jo“?

Османи можеше и сè уште може да стори нешто повеќе за меѓуетничката толеранција во Македонија. И да стекне симпатии и кај неалбанските заедници, кои не се препознаваат себеси во влажните сништа на навивачка група (себе)именувана според соработници со окупаторот во Втората светска војна. Може(ше).

Но, ова не е совршен свет, „apo jo“? Да беше, ова писание ќе беше непотребно губење време. Оти, во тој и таков идеален свет, нема потреба некому да му се „црта“ дека соживотот е двонасочна улица. Не еднонасочна што завршува во – ќорсокак.

Во свет кон кој се стреми секој разумен колку даваш – толку добиваш. И не можеш да се правиш во стилот „не сум од тука“ кога буквално секој релевантен од другата страна реагира и со дела, не само со зборови, а од твојата – молк. Кој може ли да се протолкува поинаку од – одобрување?

(Не) прави му го на другиот тоа што (не) сакаш на тебе да (не) ти го прават. Просто како грав. Посебно во поднебје обременето со „конфликт“ не многу одамна, од кој раните тешко и бавно заздравуваат. А последиците се една од причините за иселувањето и кај едните, и кај другите, и кај сите останати. „A po jo“?

 

 

Најнови вести од: Колумни

Ќе може ли преку ЕУ и ООН како во 1925 да се побара заштита за македонскиот јазик и неговите дијалекти во Грција, оти дел од нив се соочуваат со закана од „јазична смрт“?!

Сѐ поголем број од македонските дијалекти, особено во источниот и западниот дел на Егејска Македонија, се соочуваат со растечка закана од „јазична смрт“, иако сѐ уште покажуваат одредена отпорност и способност да опстојат, задржувајќи ја колку-толку улогата на чувари на македонската лингвакултура и идентитет во Егејска Македонија, денес во Грција.

Преспанскиот договор е „концентрат“ на геноцидниот и идентитетски фашизам на Метаксас, кој, според Биртлс, се однесуваше кон Македонците како Германците спрема Евреите (2)

Мерките на грчките фашисти и на Метаксас преку јазичниот, духовниот и физичкиот геноцид да ги сотрат Македонците во Егејска Македонија не дале резултат, туку, напротив, уште повеќе го засилиле отпорот да се зачуваат македонскиот идентитет и јазик.

Преспанскиот договор е стопроцентен „концентрат“ на геноцидниот и идентитетски фашизам на Метаксас од 1936 до 1940 врз Македонците во Егејот и нивниот идентитет и јазик

Се смета дека од 1936-1940 година, во периодот на фашистичката диктатура на грчкиот генерал Јоанис Метаксас, поради употребата на македонскиот јазик биле казнети, затворени, или прогонети околу 5.250 Македонци.

Сократ Маркилов (12.4.1921-4.8.1993), македонскиот деец во Пиринска Македонија, кој одлежа 17 години во бугарските затвори, поради својата македонска определба и дејност

Покрај Сократ Маркилов, поради неговите замакедонски активности страдало и неговото семејство. Тоа било интернирано од комунистичките бугарски власти во градот Ловеч.

Штабот на востаниците влегол во Крушево на 4.8.1903 и началникот Никола Карев ја прогласил првата Македонска народна република: Ние сме чеда на Македонија!

На денешен ден, на 4 август 1903 година во Крушево влегол Штабот на крушевските востаници – Горското началство, кој бил свечено дочекан од народот. Началникот на Штабот Никола Kарев одржал револуционерен говор пред народот и ја прогласил првата Македонска народна република, по што го повикал народот да избере привремена влада. Владата била формирана со учество […]

Време е за нова пролет на Македонската Република! – пoрака до ЕУ и „добрите соседи“ од Давкова дека нема веќe да се „витка“ „железниот“ илинденско-асномски ‘рбет, како „гумениот ‘рбет“ на Заев!

На 2 август 1944 на Првото заседание на АСНОМ Панко Брашнаров го одржува историскиот говор, во кој меѓу другото, ќе каже: „Денес на вториот славен Илинден, се ставаат темелите на македонската држава… Да е жива нашата мила македонска федерална држава!“ На 2 август 2025, 81 година по Брашнаров, во својата илинденска реч, исто така, со исклучително значење во поновата македонска историја, претседателката на Република Македонија Гордана Силјановска-Давкова ќе се надоврзе на свој начин на зборовите на Панко, нагласувајќи: „Да ни е вековита Македонската република, зачната овде во Крушевската република! Да ни е вечна слободата! Ние не сме стебло без корен.“

Реобјава на тешкиот антимакедонски фалсификат на косовскиот историчар Буџови: „Илинден’ ги одбрани бугарските интереси!“

Дали „Албанците учествувале во Илинденското востание, оти биле присилно мобилизирани, спротивно на интересите на албанското движење за албанска автономија“, што тврди историчарот од Косово Буџови, или „Албанците плански учествувале во Илинденското востание како клучни чинители, за да формираат заедничка држава“, што тврди историчарот Неби Дервиши од Струга? Двајцата албански историчари-фалсификатори, кои сами се демантираат еден со друг, му го одрекуваат македонскиот карактер на Илинденското востание на македонскиот народ – факт познат во сиот свет и сета нормална светска наука, заради великоалбански и великобугарски позиции и интереси.

Десетте револуционерни заповеди на Илинден во „Македонско дело“ од 1928: Како еден се крена сиот македонски народ, за да извика: Не сме веќе покорна раја!

„Повик кон македонскиот народ“ на ВМРО (обединета) по повод 25 години од смртта на Гоце Делчев, објавен во весникот „Македонско дело“ на 4 мај 1928: „Потомците на Гоце не можат да бидат робови. Идеалот на Гоце – слободата на Македонија – треба да се оствари. Делото на Гоце треба да се продолжи. Идеализмот и самопожртвуваноста, хероизмот и преданоста на Гоце нека служат како жив пример и импулс во тешката борба!“

To top