Колумни

Безбеден град, безбеден паричник – Пишува Роберт Димитриевски

Целта ги оправдува средствата е најголемиот адут на системот за набљудување и за регистрирање сообраќајни прекршоци

Се крена кука и мотика против „Безбеден град“ уште во првиот ден од едномесечниот период за тестирање на системот за набљудување и за регистрирање сообраќајни прекршоци. Старо, младо, машко и женско на нозе се кренало против долго најавуваната мерка за намалување на самоволието, аздисувањето и свесното доведување во опасност на другите учесници во сообраќајот. Пискотници се слушаат од Галичник до Река од најголемиот број „среќници“ што добија „честитка“ од Министерството за внатрешни работи веќе во првите 24 часа од примената, во која камерите детектирале неверојатни 110.000 прекршоци!

Мал дел од изненадените и навредени со опомените до некаде имаат право. Казни за пречекорување на дозволената брзина од еден, два или три километри на час, едноставно, се престроги за град со сообраќајна инфраструктура како Скопје. Таков вид швајцарска прецизност и англиска педантност би дошла на ред кога и во главниот град на Македонија ќе има улици како во Лондон или во Цирих, со беспрекорна хоризонтална и вертикална сигнализација, без дупки и избледени линии на коловозот, а возачите би имале стандард за да возат нови автомобили со максимално прецизни уреди за мерење на брзината на движење.

Кога и во Скопје би функционирал непречено т.н. зелен бран, па со движење малку под 50 км/ч би се „фаќал“ секој семафор по патеката на движење, тогаш не би ни имало потреба да се побрза за да не се затвори наредниот семафор. А за такво нешто ќе мора да се погрижи токму полицијата, која често ги исклучува семафорите за да помине некој многу важен, а потоа „заборава“ да го врати зелениот бран.

Што правиме со прекршоците предизвикани од пешаци? Кој и како нив ќе ги казни ако не може да им се утврди идентитетот со снимката од камерата, а поради нивното однесување некој во дел од секунда реагирал инстинктивно и направил прекршок?

Наспроти неколкуте аргументи за размислување за несовршеноста на „Безбеден град“, многу повеќе се тие што ја поткрепуваат употребата на овој систем. Прво и основно, тој не е нешто ново, туку одамна применета метода за дисциплинирање на возачите во развиените земји, а од пред извесно време функционира и во соседството. Па, ако некој може да внимава како вози во Белград, Софија, Сараево, Загреб, да не зборуваме за западна Европа, зошто не би можел и тука?

Агресивното возење, вршењето притисок врз другите што ги почитуваат сообраќајните правила и прописи, намерното забрзување и престигнување таму кадешто знаците изричито го забрануваат тоа (пред патарина, граничен премин) за да се биде прв, свирењето некому што не тргнал на семафор како на Формула 1, непочитувањето на правото на предимство на раскрсница или во кружен тек, претекнувањето на полна линија поради незадоволство од бавноста на тој пред себе, блендирањето, гестикулирањето и заканите до друг возач што на „пуританецов“ не му е по волја се само дел од овдешниот сообраќаен фолклор.

Поради ваквото и слично однесување, МВР само во 2024 година забележало 8.457 сообраќајни незгоди, во кои загинале 142 лица, а 7.156 биле повредени! Секој загубен живот или добиена повреда во сообраќајот е многукратно потешко за прифаќање од проста причина што огромниот процент од нив можеле, а не биле спречени.

„Безбеден град“ е една од алатките за ублажување и за сведување на оваа статистика во подносливи граници и токму поради тоа заслужува поддршка. Да, во овој тест-период до Нова година може и треба да се отворат сите аспекти на неговата примена, да се прифатат конструктивните и добронамерни забелешки и системот да се подобри, но од 1 јануари повеќе не смее да има толеранција. И на тоа мора да се опстои, без разлика на политичката цена што ќе мора да се плати, зошто од некаде мора да се почне. Никој, па ни Македонија, нема отповеќе граѓани за губење или за повредување по улиците.

Голем беше отпорот и против воведувањето на забраната за пушење во јавни објекти, па со тек на време се сфати дека е во интерес на здравјето на граѓаните, пред да се појави пренајпаметниот несуден муртински нобеловец и прво што направи кога дојде на власт е нејзиното укинување. За денес и тие што од почетокот мрчеа за прогонот на цигарите од угостителските објекти со носталгија да ламентираат колку таа мерка била добра.

Без мака и одрекување, нема напредок. Со „безбеден град“ се афектирани огромен дел граѓани, па огромни се и ќе бидат реакциите. Ќе им треба време на сите да се прилагодат и да почнат да си ги менуваат лошите навики, првенствено во тајмингот на тргнување некаде со возило. Но, безбели и ним им е јасно дека е неспоредливо полесно да се навикнат на ова отколку на останувањето без драга личност што прерано го завршила животот во или под возило.

Најнови вести од: Колумни

Зошто низ нашите градови не ечи многу почесто „песната на Македонија“ – нејзината „молитва“?

„Народните песни се показаљка на степенот од умственото развитие од народот и огледало на неговиот живот. Народот в песни изливат чувствата си, в них увековечвит животот му и давнешните му подвиги, в них находвит душевна храна и развлечение; затова в жаљба и в радост, на свадба и хоро, на жетва и грозјебрање, на везање и предење, по поле и по гори, штедро изливат песните како од богат извор…“ – ова е напишано во предговорот на првиот дел на „Зборникот на македонските народни песни“ на браќата Димитар и Константин Миладинови, објавен во 1861 година. Зарем турбофолкот и шундот, наречен „музика“ од балканската естрадна периферија на концертите во Македонија, ќе дозволиме да станат „показаљка на степенот“ на нашето „умствено развитие“ како народ македонски? Зарем ќе се согласиме тоа да стане „огледало на нашиот живот“ како народ македонски, чиј изворен фолклор и народен мелос се со врвни уметнички и културни вредности и меѓу најценетите во Европа и светот?!

Уставот од 17 ноември 1991 со асномската основа на Македонија како држава на македонскиот народ

Првиот устав на независна Македонија од 17 ноември 1991 година е од редот на така наречените „национални устави“. Тој македонски устав во најголемиот број негови елементи е на исто ниво и содржински и во поглед на содржаните принципи како и 165 други национални устави од вкупно 189-те устави, колку што ги има во овој момент во светот.

Со уставните амандмани од 16.11.2001 Македонија престана да биде држава на македонскиот народ и се вгради „фабрички дефект“ во политичкиот систем

„Амандманите од ноември 2001 година се сведоштво за ревизијата на асномска Македонија од суверена и унитарна држава во безидентитетна, дезинтегрирана, ‘рамковна’ мултиетничка Македонија. Со ревизијата на Уставот на РМ во 2001 година е маргинализирана улогата на македонскиот народ во конституирањето на Р. Македонија, минимизиран е неговиот конститутивен и државотворен карактер во формирањето на РМ.“ – нагласи академик Катица Ќулафкова на еден научен собир, одржан во Македонската академија на науки и уметности во 2014 година.

Треба долгорочно да се преосмисли натамошното чекорење по европскиот пат и каква Македонија мораме да им оставиме на идните поколенија

Република Македонија „прослави“ вчера, на 9 ноември, неславен јубилеј: изминаа 20 години од престојувањето во „еврочекалницата, откако истиот ден во 1995 година ЕУ ја донесе својата одлука да и додели статус како земја-кандидатска зе евроинтегрирање.

Свето Тоевски: Македонија не би требало да прифаќа по налог на ЕК третман како безначајна „геоополитичка трева“, која би ја газеле „слоновите“ додека се тепаат меѓу себе

Не соодветствува со автентичните државно-национални интереси на Македонија и на нејзините граѓани најновата позиција, која ја изнесе еврокомесарката за проширување на ЕУ Марта Кос, дека „земјите-кандидатки мора да направат геополитички избор на која страна се пред да влезат во ЕУ“. Спроведувањето на овој став дополнително би ја  усложнил ионака сложената ситуација, во која се наоѓа Македонија веќе изложена на сериозни критики во најновиот извештај на Европската комисија дека „не искажува резултати во реформите“ и оти „запаѓа во застој“.

Драмското и јазично творештво на Васил Иљоски – македонскиот Шекспир е трајно потсетување кои сме биле и кои мора да останеме – како Македонци

„Кога беше забранета употребата на македонскиот јазик Васил Иљоски се најде меѓу оние, кои имаа смелост постепено да го уфрлаат тој јазик во сите пори на тогашниот општествен и културен живот, дури и на сцената на Кралскиот Скопски театар, чија основна задача беше да ја неутрализира македонската национална свест.“ – констатира романописецот и театролог Александар Алексиев. Денес се навршуваат 30 години од смртта на Васил Иљоски и ова е соодветна пригода за навраќање кон неговото пребогато драмско и книжевно-лингвистичко творештво, но и на неговиот живот, вложен до последниот миг во афирмацијата на нашата македонска национална самобитност.

Преобјавен „Абецедарот“ за македонските деца во Егејска Македонија од 1925, кој е сведоштво за посебноста на македонскиот народ со својот македонски јазик

Во 1925 година се успеа преку тогашното Друштво на народи, кога не постоеше држава на македонскиот народ, да се издејствува „Абецедар“ за македонските деца во Егејска Македонија, макар и по барање на тогашна Бугарија и поради нејзините асимилаторски стремежи кон македонскиот народ. Денес, кога постои македонска држава на македонскиот народ, оваа Република Македонија, зошто да не се побара пак заштита за македонскиот јазик во Грција овој пат и од ЕУ и од Организацијата на ООН, како наследничка на некогашното Друштво на народи, па пак да се отпечати македонски овојпат „Буквар“, а не „Абецедар“ за македонските деца? Со барање и да се воведе македонскиот јазик во грчките училишта?! Правото на употреба на мајчиниот јазик е неотуѓиво право на секој народ и секое национално малцинство во Европа и светот, тоа право е загарантирано со сите европски конвенции и со конвенциите на ООН. Грција е обврзана со сите овие конвенции да ја овозможи употребата на македонскиот јазик во училиштата за македонските деца.

To top